Achtung!

 

Dieses "wachsende Lexikon" ist vor einiger, vermutlich wegen einer Fehl-manipulaton meineseits abgestürzt. Jimdo versuchte alles, um die ganze Rubrik zu retten und neu einzufügen. Leider gelang dies nur bis zum Buch-staben G.

Ich habe mich deshalb entschlossen, das Glaarner Wörterbuch auf einer separaten Excel Datein weiteruführen.

Interessenten überlasse ich gerne eine tagesaktuelle Kopie des ganzen Wörterbuchs.

Bitte anfordern über folgende Emailadresse: hauserfridolin@bluewin.ch


As chliini Diänschtläischtig isch daa das "wachsend" Lexikoon aapbottä mit Wöörter ussem Näflesser Tüütsch. 

Wägem Formaat mo'mä mitäm grauä Bälggli z'underscht uf dr Siitä durrärutschä as'mä dr ganz Text gseh chaa. Viel Vrgnuägä. 

Wer äs Woort weiss, wo fählt, söll si mäldä unter "Kontakt". Danggä höfli!

 

DIESES  WÖRTERBUCH IST ABGESTÜRZT, konnte aber nur bis G von Jimdo wieder hergestellt werden. Interessenten können Auskünfte einfordern. Ich führe eine separate Exceldatei. 


 

            
Mundartwoort Mehrzahl   Hoochtüütsch Biischpiil
ä     ein, eine ä Maa, ä Frau; ä guätä Ruäff

ä Blätz ap

ä Blätz Bodä

  m

eine Schürfung

ein Stück Land

Är isch umgkiit und hätt ä Blätz

ap.

Mer händ im Autschachä ä Blätz Bodä.

ächlä. Ächläi     etwas,  Gimmer au ächlä Broot. Gimmer nuch ächläi.
ä chöligä Hunger   m ausgehungert, viel Appetit Mer händ lang müäsä waartä, bis-äs Zmita<ag ggii häät, und miir händ afed ä chöligä Hunger gkaa.
ä gsottes Äi     gesottenes Ei Äm liäbschtä hett-i etz ä gsottes ÄI.
ä fürchtigs Wäsä   n Aufsehen erregen, überrteiben Mached ä nüä ä sonä fürchtigs Wäsä, wän-i ämaal gschtoorbä bi.
ä Gschtudiärtä     Studierter Sinä Suh isch ä Gschtudiärtä.
ä Guätä!     guten Appetit! Mahlzeit!  
ä guäti Schtund     in etwas mehr als einer Stunde Inerä guätä Schtund möged-er vum Obertaal i Obersee fürä.
ä himelwiitä Underschiid     ein himmelweiter Unterscheide Lachä und Brüälä sind ö himmelwiitä-n-Underschiid.
ä Huuffä     viele, viel Äs hätt ä Huffä Lüüt gkaa ä dr Fahrt.
ä käis   n keines Ä käis hett öppis gsäit.
ä Läidi     schlecht Wetter Deer Summer isch uff dä-n-Alpä ä-n-eeländi Läidi gsii.
ä langä Lulatsch     ein gross gewachsener, einfältiger Mann Deer lang Lulatsch davoornä, söl ämall dr Grind abähebä, sust gse-p-mä nüüt.
ä langs Eeländ     ein gross gewachsener, einfältiger Mann Dr läng Fischli isch ä langs Eeländ.
ä luggi Schtund     nicht ganz eine Stunde lang Inerä luggä Schtund sind-er vum Staafel z Aahoornä-n-obä.
äm eesigschtä     am ehesten, sehr wahrscheinlich Äm eesigschtä wüssti daas dr Pfarer-
ä miir nüüt ä diir nüüt     mirnichtsdirnichts, gleichwohl, Deer isch ä mir nüüt ä diir nüüt dur ds Farverbott durägfarä.
ä rächtä Prüäff     ein guter Beruf Är hätt chännä ä rächtä Püäff leernä.

ä Sauchelti

ä Schwiichelti

    eine fürchterliche Kälte  Dä Winter isch-es uffem Obersee obä-n-ä Sauchelti.
ä Schüüni     sehr schöne Mer händ's uff derä Räis ä Schüüni, daas glaubt gar niämer.
ä taapigs Gmüät     Neigung zum Grabschen Der Chogä hätt mäini ä taapigs Gmuät.
ä tüngglächi     sehr dunkel Im Winter isch schu naa dä Viärä ä tüngglichi verussä gsi, mä hätt müäsä ds Liächt aazündä.
ä verdoorbni Hitz     unsäglich heiss Im Summer isch i dä Heutäil ä verdorbni Hitz. 
ä waggerä Lupf     schwer, gewichtig Deer Schtäi isch aber ä waggerä Lupf.
ä Wullä sii     zornig sein Deer isch ä Wullä gsii, wänn-s'-em dr Übernamä naachägrüüäft händ.
aa     A Wer Aa säit, muäs au Bee sägä.
Aabägg   m senkrecht aufgesteller Holzrugel zum Scheiten Uffämä guätä-n-Aabägg isch guät Schiitä.
Aabäissi   n Ameise Biist di äs Aabäissi, brännt's uf dr Huut.
         
Aabäissi, Aamäisihuuffä   m Ameisenhaufen  
Aabed Ääbed m Abend  
Aabee   m Toilette, Abort Früäner händ-si äm Aabee au Abtritt gsäit.
aabiissä     anbeisen, darauf eintreten p Fisch händ nämä nüd wellä aabiissä. Ä-n-öpfel aabiissä. Das Mäitli hätt ä dem Puurscht chännä schüüni Augä machö, är hätt nämä nüd wellä-n-aabiissä.i
aabindä     befestigen, anbinden Dr Fuärmä hätt^s ds Ross vor dr Bäiz äm Gaartäzuu aap'bundä. Muäsch äs mit-ämä Schnüärli aabindä, as.es hebet.
aabuuä     anbauen, Haus erweitern Si händ äs Gädäli aap'buuä.
äächzä     ächzen  
aachuu     ankommen, erreichen Mer sind äm Zächni dobä-n-aachuu.
Aaderä Aderä f Ader, Blutader, Wasserader Bim Grossvatter gseh-p-mä d Aaderä uff dr Hand.
aafangs Jahr     anfangs Jahr  
aafuu     anfangen, beginnen  
aafüürä     Holz anzünden im Kochherd, Ofen Mit ächlä tüürem Chriis gaht ds Aafüürä besser.
aagaffä     anstarren, glotzen Das Goof hätt deer aag'gaffet we wänn's niä ä Tunnelhüütigä gseh hett.
aagii     angeben (Name), Seiliriiti, prahlen Mer händ müäsä d Adrässä-n-aagii. Uf dr Säiliriit muäma agii. D Jeger händ na dr Jagt hööch aag'gii.
aagläit     angezogen, gekleidet Ich bin nüd aagläit für ids Schwärt inä.
aagseh     beobachten, bemerken,  Mä hätt-em aagseh, as-em nüd äso guät gaht.
aahaa     anhaben, tragen, (Kleider) Hütt ha-n-i de Kläidig zum eerschtä Maal aa. Im Parädiis händ-si nuch nüüt aagkaa.
aahoggä     anhocken, anbrennen Muäsch ummärüärä, sust hogget's aa.
aalangä     anfassen Im Museeum törff mä p Bilder nüd aalangä.
aaleggä     anziehen Mosch di warem aaleggä.
Aaleggi   f Kleidung,  Du häsch wider ä-n-Aaleggi, äsoo ga-p-mä doch nüd anä Beäärdigung.
Äähli   n Umarmung, Wangenkuss Zwäi, wo-si gäärä händ, gänd änänand äs Äähli.
aaliimä     ankleben,  Wo dr Hänggel vum Beggäli abkiit isch. Hämmer-n-ä wider müäsä aaliimä.
aalosä     anhören Uffem Gricht wiir'-p-mä zeerscht aagloset, bivor mä veruurtäilt wiirt.
aaluägä     anschauen Luäg mi aa! Dass isch ä schüüs Aaluägä.
aaluägä     betrachten, ansehen, in die Augen sehen Wämä ds Händli gitt, tuä-p.mä d Lüüt aaluäägä. Deer hätt p Muäter aaglogä und und-erä nümmä tröffä id Augä luägä.
aalüügä     anlügen, lügen Hüttigstaags wiirsch afed allpott aaglogä. 
aamachä     renovieren, anbinden, befestigen Är hätt ds Huus nüü aagmacht. Mer händ d Schnuär ä dr Teggi obä müäsä aamachä.
Äämt Äämt n Emd, zweiter Grasschnitt Bi dem schüünä Wätter hätt's dä nuch wagger Äämt g'gii.
äämtä     emden, zweiter Grasschnitt Wämä äs Güätli des zwäit Maal mäht, sei-p-mä ä demm äämtä. 
aanih     annehmen, entgegennehmen, vermuten Vumä früändä Maa törff mä kä Schoggäläädäi aanih. Mä hätt müäsä aanih, er sig verschollä. Mä hätt äs Wäisächind aaguu.
ääpadaa     niemals, überhaupt nicht (ne… pas) Ääpadaa, nüüt isch, ich will nüüt wüüssä dervu.
aap'bräntt     Steigerungsform für sehr p Muäter hätt aap'brännt guäti Fasnachtschüächli gmacht.
aaräisä     einrichten, bereitstellen, vorbereiten, organisieren Si händ dr Saal für das Bankett aagräiset. Guät aagräiset, isch halbä gschaffet.
Aaräisig Aaraisigä f Einrichtung, Situation,  Wo dr Kompiutter abgschtüürzt sig, häiged-si uffem Schtüürbüro ä-n-eeländi Aaräisig gkaa.
aarem     arm Är hätt Chräps und isch arem draa.
aarmägnöösig     verarmen, ein Fall für die Armenbehörde Deer hätt alles verlorä und isch aarmägnöössig woordä. 
aartig     seltsam, bizarr, "gschpässig", unwohl Äs isch mer ufzmaal ganz aartig woordä. Der Maa isch ä-n-aartigä Chogä, gkundsch nüd druus ussem. Uf zmal ischmer ä so aartig woordä,
Aasächä     Ansehen, Ehre, Ruhm Deer Maa hätt i, ganzä Kantuu ä grosses Aasächä gkaa.
aaschneerzä     anschreien, hart anfahren Wo dr Lehrer veruggt woordä-n-isch, hätt'r d Schüäler i äiner Täubi aagschneerzet
aaschnüüzä     anschreien Der hätt nä-n-aagschnüüzt we-nä Hund, wo-n'r z schpaat chuu isch.
aasäichä     herunterkapiteln, schimpfen, anöden, unbeherrscht beschimpfen, tadeln,  Dr Lehrmäischter hätt dr Schtift aagsäicht, wo-n'r alls vercheert gmacht hätt.
aasingä     anschreien, kritisieren, Der Obermäischter hätt dr Hilfsarbeiter aagsungä, wo-n0r dr faldsch Hebel truggt hätt.
Aatä Aatä m Atem, Schnauf Wo's obsi g'gangä-n-isch, hätt deer alt Maa fascht ä kä Aatä meh gkaa.
aawäägä     schneeräumen Ä dä Wintermörgä müänd Gmäindsaarbeiter zeerscht aawäägä.
aaziäh     anziehen (Schraube), Thema ins Spiel bringen Mosch de Schruubä besser aaziäh, sust lottert-si. Ä Gäminderaat hätt i dr Sitzig das Thema aazogä.
         
abä     herunter abwärts  Zeerscht chüüä bivor's abäschluggsch.
Abäbutz   m Rüge, Tadel,  p Frau hätt-em ä rächtä Abäbutz gii, wo-n-'r bsoffä häichuu isch. Siehe auch: Chuttlä butzä.
abächnüündlä     herunterknien  Mer händ zu Schtraaff müäsä abächnüündlä.
abäfägä     Stiege, Decke, herunterfegen D Schtägä-n-abäfägä, d Teggi abäwäschä und abäfägä.
abägäiglä     herunterfallen Pass uuf uff dr Läiterä, sust gäiglisch nuch abä.
abägumpä     herunterspringen Tigg äinä hätt schu ds Bäi pbrochä, wänn'r vum Schtuäl abägumpet isch.
abägruuppä     kauern, sich ducken,  Sie sind abäg'gruupet, as-mä si nüd hett söllä gseh. Muäsch di pbüggä oder ebä-n-abägruuppä zum d Öpfel uufläsä.
abägwärchet     verbraucht, erschlöpft, abgenützt D Grossmüäter isch ä-n-abägwärchets Frauäli gsii
abäläärä     herunterleeren, giessen De händ ä soonä Tuurscht gkaa, sie händ ds Piär nu abägläärt. Äs hätt abägläärt we uss Geltä oder Chüblä.
abäläiärä     lieblos vortragen oder vorlesen  
abänand chnellä     zerbrechen,  Dr Tiächsel isch gad abänand gchnellt.
abäschniiä     bis zu Boden schneiden Geschter hätt's abägschnitt bis i ds Dorf.
abäschüssä     erschiessen pPolizii hätt nüüt meh anders chännä mache und händ dr Gauner abägschossä.
abätroolä     herunterrollen Är hätt Schtäi aaluu, dä sind-si ablätroolet. 
abätschaargget Absätz     abgelaufene Absätze bei Schuhen Dr isch mit abätschaarggätä Absätz ummä gloffä.
abätschiängget     ausgelatscht,  Deer macht äs Muul, we-nä-n-abä-tschiänggätä Guutschätritt.
abäwüürgä     mit Mühe hinunterschlucken Si händ chuum gchüüjet und als abägwüürgt.
abbutzä     abwischen, reinigen, anraunzen Si händ-dr Soosäflägg uf dr Grawattä mitemä Lümpli chännä abbutzä. Das Gschmiär vu dä Nachtbuäbä ä dr Huuswand händ-si mitemä Mittel wider abp'butzt. Der Pfarer hätt dr Mässdiäner eeländ abp'butzt, wo-ner g Cheerzä gkiiä luu hätt.
abchlämmä     gewaltsam beenden, am Weiterreden hindern Wo dä deer äso eebig gredt hätt. Hätt-nä dr Bresidänt abchlämmt.
abchratzä     wegkratzen Si hätt d Etigettä vum Gomfiglaas abgchratzet.
abchuu     begegnen Ich bin-em im Doorf innä abchuu.
abgii     abgeben, sich abgeben, auch: Kräfte verlieren Si händ ds Militäärgwand chännä abgih. Sitt'r im Schpitaal gsii isch, hätt'r eeländ abg'gii. Ds Diänschtmäitli hätt.-si müäsä mit dä Goofä abgii.
abgschlagä     durchtrieben, falsch, in allen Wassern gewaschen Deer Händler isch ä-n-abgschlagnä Hund, müäsch sogar p Finger zellä, wänn-d em d Hand g'gih häsch.
abheldig     abfallend, steil D Heutäil im Gumper obä sind abheldig, magsch chuum schtuh.
abhoggä     sich setzen, Strafe verbüssen Ich bi müäd und müäs ächlä abhoggä. Dr Schelem hätt müäsä zwee Munet gu abhoggä.
Ablauff Abläuff m Ablauf, Kanalisation Dr Ablauff isch verschtopft.
ablaugnä     lügen, abstreiten De händ alls wellä ablaugnä.
abluusä     fragwürdig abkaufen (zu billig) Dr Antikwiteetähändler hätrt ä dr Grosmuäter des schüü Büffee wellä fürnes paar Fränggli weelä-n-abluusä.
abmuurgsä     zerbrechen, abmurksen Si händ der Schlüssel abgmuurgset und abchnellt.
abnih     abnehmen, zurückgehen, magern Pfrä Schwitter hätt 20 Kilo abgnuh. D iiwanderigszahlä händ abgnuh.
abnih     helfen, abnehmen (Last) Si händ em de schwäär Chrääzä abgnuh.
abnih     ernten (Äpfel, Birnen, Kirschen,) Wänn-si riif sind, muäs-mä d Chriäsi abnih.  Wänn-si trochä-bn-isch, chaa mä d Wösch abnih. Sitt si äs Magäband hätt,. Hätt d Schwiiteri wagger chännä abnih.
abruumä     abräumen Nach-em Ässä tuä-p-mä dr Tisch wider abruumä.
absäärblä     welken, eingehen, absterben Sitt si daas nüü Fuäter überchuu händ, sind de Meerschwiindli gad abgsäärblet.
absäugä     absäugen, mit Milch aufziehen Chälbi, wo nüd bi drf Muäterchuä trunggä händ, händ-si müäsä vu Hand absaugä.
abschliichä     sich unvermerkt entfernen, sich drücken Zmitzt im Voortrag sind de zwee Fägärä heumli abgschlichä und nümmä zrugg chuu.
abschluu     zusammenschlagen, auch: nein sagen Dr grösser Buäb hätt dr chliiner eeländ abgschlagä. Är hätt-erä de Bitt uus luuter Verbäärmischt nüd chännä-n.abschluu.
abschtriitä     abstreiten, bestreiten, nicht zugeben Si hän-nä bim Schtälä verwürtsch, aber der Schelm hätt alles abgschrittä.
abschriibä     abschreiben (kaufmännisch) betrügen Si händ das Auto uiff-n-ä Franggä abgschriibä. Mängä isch froh gsii, wänn'r hätt bi-nerä Prüüfig äm Naachpuur abschriibä.
abschüssig     steil abwärts,  Ds Poort isch abschüssig.
abschüüsä     vom Sonneneinfall Farbe verändern, auch: durch Intrige unmöglich machen Deer schüü Voorhangschtoff isch ä dr Sunnä mitderziit abgschossä. Zeerscht händ-si der jung Jurischt uufp'buuä as Regiärisraatskandidaat, und etz händ's-nä gad wider abgschossä.
abtätscht     zusammenschlagen De zwee Bsoffnä händ-dänand abtätsch, bis-si blaab Grind gkaa händ.
Abtritt     Toilette, "Aabee", Klo Dr Abtritt isch früäner mäischtens as Holzaabuu a ds Huus hanäpbuuä woordä.
abtröchnä     abtrockenen g Goofä händ müäsä hälfä-n-abtröchnä.
abverhiijä     missraten, nicht gelingen Ich bi ä dr zwäitä Miliuu, di eerscht isch-mer abverhiit.
abwäschä     abwaschen Nach-em Ässä hä-p-Muäter albigs ds Gschiir abgewäschä und mit Goofä händ abtröchnet.
abwüürgä     gewaltsam abbrechen, etwas abwürgen Deer hätt soo lang gredt, bis-nä dr Vorsitzend abgwüürgt hätt. Bim Zuäschruubä häm-mer ächlä zviil gmännt und dr Schrubä gad abgwüürgt.
abziäh     ausziehen Bevor mä i ds Bett gaht, tuä-p-mä si abziäh. I dr Chilchä muämä g Chappä-n-abziäh.
abzwiggä     schlagen, mit Schlägen bestrafen Dr Lehrer sig äi Wildi woordä und häig der fräch Buäb eeland abzwiggt.
äinä     einer Äinä, wo nüd Chloschtersuppä gkaa hätt, chunnt niöä i Gminderaat.
äini     eine Wänn-äinä-n-äini hüraatet, wo nüd chaa chochä, isch wiit ummä böös.
äinä-n-abluu     flatus Wänn äinä-n-äinä ablaat, schmöggt's nüg-guät.
äis     eins Äis aläi chaa nüüt machä. Äm äis sind-si afed chuu. Wer mitänand uusgkununt, isch äis.
äis  gu  ziäh     in ein Restaurant einkehren Nachem Männerchor gömmer albig äis gu ziäh oder inä Schlummer-trungg.
         
         
         
         
         
ächlä, ächläi     ein wenig s isch ächlä meh, macht's nüüt? - Tüät's weh? Nu ächläi.
altp'bachet     abgestandenes, nicht mehr frische Im Sulzbodä hämmer bis Ändi Wuchä altp'bachets Broot müäsä-m-ässä.
äm liäbschtä     am liebsten Äm liäbschtä giäng i schu äm achti ids Bett.
ämaal     einmal, einst, endlich, wohl Äs isch ämaal ä Maa gsii… - Hee, chumm ämaal! Wiirsch ämaal drziit haa!
ämänt     am Ende, schliesslich, wohl Hätt'r ämänt kä Ziit?
amigs     jeweils p Muäter isch amigs mit chuu gu beerälä.
Amslä Amslä f Amsel  
ä-n-aarems Chind   n behindertes Kind, Mongoloid,  De Famili hätt's au eeländ, sie händ ä-n-aarems Chind.
anänand     beständig, dauernd. Immer wieder Si sind anänand obsi gloffä.
Anggä Anggä m Butter, Anken Ussem Niidel händ d Älpler Anggä gmacht.
Anggäbruut Anggäbrüüt f Butterbrot Wäisch we guät isch ä-n-Anggäbruut?!
Anggäzältä Anggäzältä f Ankenzelter (besonderer Kuchen) Äs gitt nüüt bessers as-ä-n-Anggäzältä zum schwarzä Kaffi.
Änichind   n Enkelkind D Änichind sind chuu gu ds Nüüjahr aawündschä.
ännä     jenseits Ds Mulis ännä regnet's, ds Näfels rägnet's.
ännädraa     auf der anderen Seite,  Ännädraa ishc gliich viil we uff dieser Siitä.
ännet     jenseits Ännet dr Linth isch Mullis.
änzä     jammern, klagen, Das alt Wiib hätt di ganz Ziit öppis z chiänä und z änzä.
Apädiit   m Appetit Dr Apädiit isch-em vrgangä.
appassä     auflauern Si händ-em hindererä Holzbiigätä appasset und drnaa verbrüglet.
Ärbsäsuppä   f Erbsensuppe Na der Theaterproob hätt's albig öppä-n-ä-n-Ärbsäsuppä g'gii.
ärgelschtäret     aufgeregt, i d Sätz chuu Är hätt-si eeländ ärgelschtäret, will dr Motoor nüd hätt welä laufä.
as     als, dass Mee as äinä. Mä gseht, as d Sunnä undergaht.
äs   n ein Äs Goof,  äs Schwii, äs Wiibervolch.
äs bizzäli     ein bisschen, ein wenig Häsch kä-n-Angscht im Dungglä?  Äs bizzäli schuu. Törff ich Inä nuch chlä Härdöpfelschtogg naachäschöpfä?  Ja gäärä, aber nu äs bizzäli.
äs Gschäft machä     profitieren, günstig verkaufen De händ mit denä-n-Abläss früäner äs Gschäft gmachet.
äs Gsicht wenä abägkiiti Rüässtili     Redewendung (schlechte Laune) De macht hütt wider äs Gsicht we-nä-nabä-gkiiti Rüässtili. 
äs Läbä lang     ein Leben lang  Är isch äs Läbä lang niä chrangg gsii.
äs paar oder ä paar     einige, ein paar… Är isch ä paar Taag dähäimä p blibä.  Ich ha  dr's etz schu ä paar Mal gsäit. Chundsch ä oder äs paari a d Ohrä-n-übr.
äs Redli zviil     gestört, nicht bei Trost  
äs tuät zuä!     bedeckt werden Wänn dr Füü höört, tuät's dä glii zuä.
äs tuät's schu!     das reicht, es genügt,  Deer alt Tschoopä tuät's schu nuuch.
ässä     essen, speisen Gu ässä chuu!
ass-si     dass sie… Si träged Brillä, ass-so besser chänd läsä.
         
au oder ä     auch Iich nüüd, eer au.  Isch er ä chuu?
Augschhäligtaag   m 15. August Maria Himmerlfahrt Früäner isch ämänä-n-Augschthäiligtaag Fiirtig gsii.
bääggä     schreien, weinen (laut), meckern,reklamieren Deer häsch bis uff Oberuunä-n-abä gkörä bääggä.
baar     genau, gleich, Der Suh isch dr baar Alt.
Baarmä Bäärmä m Breiter Balken beim Futtertrog g Chüä händ-si albig mitemä Güntli und Chettäli äm Baarmä aagacht,
Bäärg Bäärgä m Berg (auch Heimwesen der Bergbauer) Im Glarnerland hätt's zringelummä Bäärg. Im Obersee- und Schwändital hätt's ä Huffä Bäärg gkaa, z.B dr Lochbäärg, dr Landletbäärg, dr Tschuudibäärg, dr Lauibäärg, der Huuserbäörg, der Iisäbäärg…
Bäärgschtogg Bäärgschtogg m Bergstock, Gehstock Früäne sind-si nüd uhni Bäärgschtogg obsi.
Baarmä Bäärmä m langer kräftiger Holzbalken beim Futtertrog Im Chuägadä hätt's ä längä Balggäm wo dr Fuätertroog abgränzt.g Chuäwäärded ämä Cheetäli, wo mä mitemä Güntli i Baarmä inä gschlagä hätt, aapbundä.
Bäärtli   n Bärtchen Är hätt äs Bäärtli wachsä luu.
Baawaart Baawäärt m Bannwart, Förster  
bächig     druchnässt, nass, "flöderig" Nach dem Platzrägä sind all bächig gsii.
bachnass     sehr nass, durchnässt Plötzli isch chuu gu wättärä und mir sind glii bachnass gsii.
Bäfzger   m veeächtlich füe Hund De Frau hätt ä sonä blödä Bäfzger binerä gkaa, wo di ganz Ziit pbället hätt.
Bagaaschi   n Bagage, Gepäck, viel zu tragen De änd schu äs Bagaaschi gkaa.
         
Baggä Baggä f Wange, Backe Ds Zändweh und ä gschwullni Baggä.
Baggä Baggä f Wange, Backe  
Baggäzand Baggäzänd m Backenzahn Si händ em ä Baggäzand uuszeert.
Baggidäll   f Bagatelle Mached ä nüd äsonä Lärmä wägärä sonä Baggidäll!
Bäggihuäschtä Bäggihüäschtä m Chronischer Hustenanfall Är hätt mit siim Bäggidäll
Bäi Bäi n Bein Wer kä Chopf hätt, hätt Bäi. Käs Bäi isch chuu.(niemand)
bäindlä     schnell gehen, mit kurzeh Schritten eilen Wämä nüd törff schpringä, bäindlet-mä dervuu.
bäitä     warten Mer lang müäsä bäitä, bis dr Fasnachtsumzuug chuu isch.
Balchä Balchä n Fensterladen Naa dä-n-Achtä tuät'r p Balchä zuä und gaht ids Bett.
Ballä Bäll m Ball Zum Tschuttä bruucht's ä Ballä. 
Bängel Bänglä m Prügel, starker Ast Är hätt ä Bängel gnuu und g Chatz erschlagä.
Bänggli Bänggli n Bänklein Äm Obersee hätt's ä Bänggli.
bänglä     auf etwas einhauen, schlagen Är hätt-em äis ids Schiibäi inä pbänglet.
Bännä Bännä f Karren z B zum Mist ausführen Si händ der Mischt miterä Bännä uustuä.
Bänsel, Binsel Bänsel, Binsel m Pinsel Ich ha g Gadätüür mit-emä Bänsel und mit Karbolineeum gschtrichä.
Bäsä Bäsä m Besen Hol ä Bäsä zum Saagmähl zämäwüschä.
Bäsäli Bäsäli n kleine Handbesen Mit-em Bäsäli und Schüüfäli d Schtägä-n-abäwüschä.
Bäsäwurff Bäsäwürff m Verputzart Di mäischtä Hüüser händ as Verbutz ä Bäsäwurff.
Bäsi Bäsänä f Base, Tante Ds Bäsi Tiidi isch ä Schwäschter vum Vatter.
bättä     beten  
Bättälüütä   n Betzeitläuten Angelusläuten
Bättschwöschter Bättschwöschterä f Schimpfwort für häufige Kirchgängerin De tuät äsonä frömmi, de isch ä richtigi Bättschwöschter.
Baum Bäum m Baum Vor luuter Wald p Bäum nümmä gseh.
Beäärdigung     Beerdigung, Bestattung  
Bebeeli   n Wewechen, leichte Verletzung Daas isch ä Jaameri, deer hät allpott äs Bebeeli.
Bebeeli   n Baby, Kleinkind D Naachpüüri hätt äs Bebeeli überchuu.
beerälä     Beeren suchen  
Beerichrattä     Beerenkratten  
Beerischträäl   m Gerät zum Beerensammlen "Schträäl"  
befälä     befehlen Du häsch-mer nüüt z befälä!
Beggäli Beggäli n Tasse Ä Beggäli Kaffi isch äifach öppis guäts.
begrüäzä     begrüssen Zeerscht händ-so dr Landammä begrüäzt.
bettä     Betten machen Ich muäs tängg ufä gu bettä.
bhabä     fest, reissfest, ziemlich ausgefülltt,zsammen-haltend Dr Keerichtsagg isch bhabä uusgfüllt.
Bibäli, Bibili Bibäli, Bibili   Kücken g Gluggärä hätt d Äier uusbrüätet und drna snd ä Huffä Bibäli ummäpiipset.
Biäsä oder ä Fiäsä     Stück Brot, Käse Gimmer ä Biäsä Broot.
Bibäli Bibäli   Ausschläge, kleine Schwellungen  
bigärt     begehrt, erwünscht, gewünscht …wänn's äinä bigärt.
Biggel     Pickel Mit Schuuflä-n-und Biggel hätt'r ä Graabä-n-uuftuä.
bigoscht     Seuzfer, Zustimmung Ja, bigoscht! Äs isch äsoo!
biibääbälä oder biibääberlä     übertrieben umsorgen Ä dem wüüri nüd äso biibääbälä, der Büäbel isch doch afed gross gnuäg.
bii-dr     bei dir Mer sind gäärä bii-dr.
biigälä     beigen, Scheiterbeige aufbauen Mä hätt d Tötz gschiitet und d Schiitli p'biigelät.
biigälä     beigen, Scheiterbeige aufbauen  
biigälä     aufstaben von kleinen Holzscheitchen  
Biigätä Biigänä f Scheiterbeige, Stapel Ä Biigätä Schiitli. Ä Biigätä Büächer.
biignä     aufstapeln, Holz aufschichten  
Biigi Bigätä f Beige Vor-em Huus hämmer immer ä Holzbiigi gkaa.
biinem, biinerä, biinis     bei ihm, dabei, mit ihm Hätt'd ächt dr Hegel biinem gkaa zum Broot abhauä? D Tochter isch biinerä gsii, wo-si chrangg woordä-n-isch. Häsch dr Fotiaperaat biider? Da Nachpuurgoofä sind albig biinis gsii, wänn's ä Ribel ggii hätt.
biissä     jucken, Juckreiz haben Äs biist-mi äm Ruggä.
biissä     beissen Deer isch vum Aff p bissä. - Brännesslä biissed eeländ. Wänn's di biisst,muäsch chratzä odr wäschä.
Biisszangä Biisszangä f Beisszange Mer händ di altä Negel mit-erä Biisszangä usäzeert. Si säged ä demm sini Frau sig ä Biisszangä.
bim     beim bim Naachpuur.. bim Chuämälchä.. Bim Schuälhuus
bim     beim, während Er wont gad bim Schtäibogg zuächä. Bim Chuämälchä hät dr Chnächt immer gjödälet.
bimä-n-ä Häärli    

beinahe, sehr knapp

um Haaresbreite

Dr Schtäi, wo obänabä chuu isch, hett-nä bimämä Häärli ppräiciht.
bimäid, bimäich     sicherlich, beim Eid, gewiss, todsicher, aber auch wahrscheinlich De chänd bimäid nümmä. Bimäid triffsch nuch dernäbet, wänn-d' äso zitterisch. Der hätt's bimäid vergässä. Deer Velorännfarer holt diesä bimäid wider ii.
bimäid     beim Eid  sicher, verstärkendes Wort Der chunnt bimäid nüüd. Chunnt's öppä gu wättärä? Ja, bimäid!
Birä Birä f Birne  
bis     sei (du)! Bis ämal zfridä! Etz bis-ämaal schtill!
bis zletscht     schlussendlich, schliesslich bis zuletzt Bis zletscht chunndsch nuch z schpaat.
blaab     blau Blaabi Beeri (Heidelbeeren)
Blääbälä Blääbälä f blaue Flecken, bluntunterlaufene Stelle Wo-n'r dr Taapä-n-aagschlagä hätt, hätt'r ä Blääbälä übrchuu.
blaagä     plagen, Ä schüüchs Gööfli händ-si pblaaget.
Blaaggäischt   m Plaggeist Di ganz Nacht isch sonä Mugg ä Blaaggäischt gsii.
blääiä     blähen Ä Chuä hätt's pbläät.
bläärä     plärren, laut weinen Das Goof hätt eeland afu bläärä, wo-nem dr Nuggi usägkiit isch.
Bläätech Bläätech m Dicker Mann, (gebläht) I dener Familie sind allsamä wagger Brosänä und der grööscht Bläätech isch dr Vatter.
blääterlä     Du kanst mich mal…! Du chaasch mer blääterlä!
Blätzli Blätzli n ein Plätzchen Äs Schwiinsblätzli mit Pommfritt
blaasä     blasen, Luft ausblasen Du chaasch mer id Schuä blaasä. Derber: Du chasch-mer äm Füdlä blaasä. Wänn d Suppä nuch zhäiss ischm nzuäsch halt blaasö.
Blaatärä Blaatärä f Blasen an den Füssen I denrnigä änggä Schuäh chum-i Blaatärä übr. Bim Schuuflä gitt's Blaatärä oder Schwilä ä d Händä.
pläpplet voll      übervoll, fast zum Überlaufen+  Ds Glaas isch pläpplet voll.
Blamaasch   f Blamage, Peinlichkeit Das isch totaal id Hosä, das isch dä-n-ä rächti Blamaasch gsii.
Blanggä Blangä f steile  Bergwiese, grünbeachsener Abhang Im Summer gseh-p-mä d Heuer idä Blanggä-n-obä heujä.
Blatt Bletter n Blatt, Baum oder Papier Är hätt käis Blatt vor z Muul gnuu.
blatt     platt, die Luft aus dem Veloschlauch raus Ich h mit-em Welo ä Nagel gfangä und drnaa blatt gkaa.
bläätterlä     du kannst mich mal… (Absage) Das mach ich nüüd, chaasch mer blääterlä.
blättlä     plätteln Si händ g Chuuchi uuspblättlet.
Blätschgä Blätschgä f Wunde, Schürfung, Schaden an Pfanne  Ich bi bim Nidsiguh vertschtlipft und ha dä ga ä Blätschgä-n-abgkaa. Är hätt dr Nachhafä gäiglä luu, und wo-n-er abäkhiit isch, hätt'r ä waggeri Blätschgä-n-abgkaa.
Bläuel Bläuel m blauer Stift (Zimmermann) Dr Zimmermaa Bärti hätt mitemä Bläuel uffä Balggä öppis gchritzlet.
bliänzlä     blinzeln, Augen zwicken As Chlooschterschüäler hämmer albig uf p Frauäsiitä zu deä Mäitli überäbliänzlet.
Bligg Bligg m Blick Drii dernig Bligg töödet äs Ross.
bliib gsunt     bleibe gesund!  
bliibä     bleiben, verweilen Mä isch dähäimä pblibä. Bliib doch nuch ächli.
Bliili Bliili   Bleistift Bliili muäsch immer wider schpitzä. Törffemer daas mit Bliili schribä.
blitzgä     blitzen Zeerscht blitzget's und dernaa tundäret's.
Bloder oder Bluder Bloder oder Bluder m Nicht mehr geniessbare Milch De Milch isch überägkiit und zu Bloder woordä, mä hätt-si nümmä chännä tringgä.
bloderä oder bluderä     Dickflüssiges ausleeren und herunterrinnen lassen Wänn dr Bluder üb erlauft, bludäreter poder blodäreter usä.
blööd     einfältig, bläd. Geistesgestört Wer nüüt tuät, isch mit derzit ä, Verblöödä.
Blöödi     Blödheit, Ausgelassenheit, Verärgerung De Goofä händ ä Blöödi tuä, mä hätt-si müäsä schämä. Deer isch so tumm, äsonä Blöödi chaa nu deer sii. Wo-n-es Gööfli ächlä p'blääret hätt, hätt dr Nachpuur äsonä Blöödi chännä tuä, d Lüüt händ gad dr Chopf gschüttlet.
bloss     nur, lediglich Mer sind bloss drii gsii.
Bluäscht     Blust, Blühen  
blutt, füdläblutt     nackt De Schwiinuälänä sind blutt ummäglägä. Imä FKK-Schtrand laufed-si füdläblutt ummänand.
Bluzger oder Blutzger minderwertiges Geldstück     Das isch kä Bluzger wärt. Heute auch "Das isch kä Füüfer wärt!" oder frühe"Das isch kä rootä Rappä wä (Kupfermünze Ein- / Zweiräppler)
  Bödä m Boden, Erde, Land Der Gaggäläri hätt's ds Gschiir ä Bodä-n-abä gkiijä luu. Ä guäti Gäärschäsuppe gitt Bodä. Um ds Huus ummä hätt der Puur schüünä Bodä, im Riät isch suurä Bodä.
Bodächäibä   m Kraftausdruck für wildes Tun De händ t tanzed we-p-Bodächäibä!
Bödäli   n Brotanschnitt, auch Zwischenpodest Treppe Ds Brootbödäli han-i äm liäbschta. Wànn d Schtägä cheert hätt's mäischtnes äs Bödäli. 
bödig     super, stark Das isch ä bödigä Ländleraabed gsii. Der Puurscht isch ä bödigä Chogä.
Bogä Bögäler m Bogen, Dorfladen Dr Soolerbogä gitt's nümmä. Äm Sunntig hät deer Bogä für p Bäärgpuurä off. De möged si nüd schmöggä und mached ä groossä Bogä ummänand, as-si si nüd müänd verkuu.
Bögäler Bögäler m Dorfladenbesitzer p Bögäler händ-si lang gwehrt gägä Migros.
Böllä Böllä f Zwiebel Böllä muämä setzä.
Bölläli Bölläli n Böllchen "Geissbölläli" Wänn g Gäisshirt albi verbi isch, hätt's nachanä ä Huffä Gäissbölläli uff dr Schtraas gkaa.
Böllä machä     grosse Augen machen, staunen, glotzen Deer hätt schu Böllä gmacht, won'r des eerscht Maal äs Tuusedernöötli gseh hätt. 
Bölläschwäizi   f geröstete Zwiebel Braatwuurscht anerä Bölläschwäizi
Bögg Bööggä f Nasenkrümel Bim Schnützä sind nuch wagger Nasäbööggä chuu.
bööggä     weinen Das Chind hätt eeländ pbööget. Mosch nüd böögä wägä demm, äs bessäret glii wider.
boosä     abnehmen, zurückgehen, magern Der Tschudi hätt eeländ pbooset, sitt'r chrangg woordä-n-isch.
boosgä     Schaden anrichten, Streiche spielen überwollen. De Chrottä-Goofä sötted wider id Schuäl, sust wäärded si übermüätig und boosged allä Chäibs.
Borer Börer   Bohrer  
bottnä     einkaufen Ich muäs hütt namitaag nuch gu bottnä.
Bräämä Bräämä   Bremsen (lästige Fliegen) p Bräämä tüänd bi derä Hitz wider we näärsch.
bräätlä     braten, grillen,  Verussä ämä Füürli Servälä bräätlä.
bräit     breit Der isch mäineid i p Bräiti ggangä.
Bräntä Bräntä f grosser Milchzuber, auch: dicke, gewichtige Frau Ä hätt ä waggeri Bräntä ummäträit. Änärä waggärä schwäärä Frau säged-si au Bräntä.
bräulä     prahlen, hoch angeben Der hätt pbräulet, er sig der bescht und dr schterchscht.
Bräulichogä, Bräulichäib  -chäibä, chögä m Angeber, Bluffer, Aufschneider Bi dä Jeger hätt's Bräulichäibä derbii, mä mäinti schiär si häiged ä Gämsi we-nä-n-Elifant geschossä.
Breevi     Bravheit Gägä hütt sim-mir as Goofä ä Breevi gsi.
Briisli Briisli n Einfassung bei Kleidern Bi dr Aarbetslehreri händ p Mäitli gleernet Briisli büäzä.
Brittli Brittli n Fensterläden mit verstellbaren Brettchen Znacht nim-p-mä immer p Brittli zuä.
Brochä Bröchä   Brocken, Brotbrocken Zum Zmorgä hätt's ööpädiä Kaffi und Bröchä g'gii.
Brootbrösmäli Brootbrosmä f Brotkrume De händ jedes Brootbrösmäli uufg'gässä.
brösmälä     Brotkrumen erzeugen, knausrig sein  
brüälä     weinen, auch: schreien Dr Fuärmes-Suh hätt pbrület wenä Schtiär, wo der Grind aagschlagä hätt.
         
Brügäli   n Schokoladenstengeli Zum Dank hämmer ä fäins Brügli überchuu.
Brügel   m Prügel Di Niderglassnä händ nu törffä Brügel zämänih, jaa nüüt Grössers.
brüüssälä     nach  Feuer riechend Öppis brüüsselät, da isch Füür ummä.
Bruut Brüüt f Braut, auch Brotschnitte mit Butter und Konfi Ds Marili isch ä schüüni Bruut gsii. Zum Zmorgä hätt's Anggäbrüüt ggii.
Bruutfüährer Bruutfüährer m Brautführer Früäner hä-p-mä-n-äm Bruutfährer "Ehrägsell" gsäit.
Bruutjumpferä Bruutjumpferä f Brauführerin, Trauzeugin Ihres Gschpili isch Bruutjumpferä gsii.
brüütlä     Butterbrot streichen, essen Mer händ p brüütlet zum Zmorgä.
bsässä     enorm, sehr viel, intensiv, extrem Äs hätt psässä-n-abägschniit.
bschiisä     betrügen Deer hät bschissä und dr Trumpf nüd aag'gii.
bschniidä     Kartoffeln schälen D Härdöpfel muämä bschnidä bivor mes verschnätzlet. 
bschtägget     hängen gebblieben  
bschtändig     stets, dauernd, Wääred dr Bredig hätt-deer bschtändig ghuäschet
Bschtegg     Besteck Dr Papscht hät ds Bschtegg bschtellt.
Bsetzi Bsetzänä f Pflästerung vor dem Haus Vor jedem Huus hätt's ä Bsetzi gkaa, wo dr Huusbsitzer hätt müäsä i dr Oornig haa.
Bsetzischtäi Bseetzischtäi m Pflasterstein, quadratischer Stein Wänn der Bodä läbt, hebed p Besetzischtäi nämä nüd rächt.
bsoffä     besoffen, betrunken Bsoffä-n-Autofarä isch schträng verbottä.
bsoorgä     besorgen, holen, beschaffen Ich müäs nuch öppis bsoorgä.
Buäch Büächer n Buch  Äm eerschtä Schuältaag hämmer müäsä p Büächer iifassä.
Büchel Büchel m Hügel Ds Näfels hätt's sibä Bücjel.
Büffee     Buffet Ds Chuchi-Büfee
Büggäli   n auch "Bibeli" Ausschlag Der jung Maa hätt Büggäli um ds Muul ummä.
Büggel   m kleine Schwellung Dett, wo mi äs Wäschbi gschtochä hätt, hätt'sm ä Büggel g'gii.
Bünzli   m engstirniger Kleinbürger Das isch doch ä fertigä Bünzli, gseht nu di äigenä viär Wänd.
Büsi, Büsäli   n Katze, kleine Katze Üüsers Büsi hätt wagger gmuuset. Ufzmaal hätt's chliini Büsäli überchuu.
butzä     putzen, reinigen, aber auch draufgehen Äm Friitig wiirt albig pbutzt.  Äm Naachpuur hätt's ä Chüngel pbutzt.
butzä     sterben Äm Naachpuur hätt's ä Chüngel pbutzt.
butzä     putzen, reinigen D Schuä butzä.
Bützä   f Pfütze Wänn's rägnet, gitt's Bützä uff dr Schtraass. 
bützerä     hoch angeben, prahlen, vornehm tun Mosch etz nüd bützerä, ä wänn-d' hütt ämaal schuu aagläit bisch. Nu wägä dem bizzöli Beeri, wo da im Chrättli häsch, muäsch etz nüd aso bützerä.
Buuch Büüch m Bauch Der Begg hätt üä psässnä Buuch.
         
büürdälä     Reiswellen binden  
Büürdäli   n Reiswelle Im grossä-n-Ofä wiirt mit Büürdäli ghäizt.
Büürdälibogg   m Gerät zum Binden von Reiswellen  
Buurdi Buurdänä f Burde, Bürde, Heuburdi Deer hätt us dä Heutäil mängi Burdi Heu abäträit.
Chaarscht Chäärscht m Karst, Harke Mä hätt mäischtens mit-emä Chaarscht d Härdöopfe uusgnuu.
Chabis   m Kabis (Gemüse) derb Frauenbrust, auch: Schimpfwort für Unsinniges Hütt gitt's Chabis zmittaag. Der Frau hätt ä zümpftigä Chabis. Etz häsch aber ä Chabis verzellt.
chäch     wacker, kräftig gebaut Är isch ä chächä Puurscht wordä.
chächä     zunehmen, kräftiger werden Sitt' bi dr Grossmuäter ä dr Choscht isch, hätt' wagger g'chächet.
chaflä     mühsam kauen Sitt g Grossmuäter ds Piiss verlorä hätt, hät si bim Ässä ä mäinädi  Chaflätä. 
Chäibä     Schipfwort  
Chäibä     Schipfwort  
Chäibä Züüg     Seufzer Das isch äs Chäibä Züüg!
Chäibä Züüg     Seufzer Das isch äs Chäibä Züüg!
Chällner Chällner m Kellner, Ober  
chalt     kalt, Ds Kaffi isch schun chalt. Dr letscht Winter isch ä-n-eeländi Chelti gsii.
Chamer Chamerä f Kammer, Zimmer D Näbetschtubä isch gwöhndli au g Chamer.  Chuchichamer
Chämerli   n Kämmerchen Schpäggchämerli. Dr Lehrer hätt ä Schlingel ids Schpäggchämerli gschpeert.
Chänd züänis!     Kommt wieder (zu uns)! Willkommen ein ander Mal. Adiä, tanggä, chänd züänis! Oder_ Chänd meh züänis
         
Chängel Chängel m Kennel, Dachkennel,  Ds Tachwasser tschodäret durä Chängel abä.
chännä     können Ich chaa ä nüüt drfüür.
Chappä Chappä   Kappe, Wollmütze Im Winter läi-p-mä-n-ä Chappä-n-aa.
Chäppli, Chäppi Chäplänä, Chäppi n Käppchen, Käppi g Kapiziiner händ äs Chäppli aa. Polizischtä trääged hütt nümmä Helem, si trääged Chäppi. Dr Puggelchäppi.
Charä Chärä m Karren, locker für Auto Deer isch äm Tüüfel abem Charä gkiit.
Charaäsalbi Charäsalbänä f Karrensalbe, Karrenfett Mer händ albig Charäsalbi ä dä Hosäbäi gkaa vu dr Welochetti.
Chartschuuflä Chaarschuuflä f Kleine Schaufel Mä hätt mit Chaartschuuflä unsd Bäsäli d Schtägä-n-abägwüscht. Güllächarä.
Chatz Chatzä f Katze Isch alls für g Chatz gsii!
Chatzämusig   f Katzenmusik, Vorgänger der "Guggenmusiken" Ä dr Fasnacht händ-si Chatzämusig gmacht.
cheerä     wenden, drehen Är hätt müäsä gu d Hosä cheerä. Bim neechschtä Rangg cheere-mer wider.
Cheerzä Cheerzä f Kerzen Ä Cheerzä-n-aazündä.
Chefi   n Arrest, Är hätt nämä gschtolä und käs Rächts tuä, und äm Schluss isch'r nuch ids Chefi chuu.
Chellä Chellä f Kelle D Suppä wiirt
Chessäli Chessäli n kleineer Kessel, Kesseli Tuä z Milchchessäli räisä, dr Milchmaa chunnt glii.
Chessel Chessel m Kessel Hol-mer ä Chessel voll Wasser,
chesslä     metallene, blechene Geräusch Daas hätt g'chesslet, wo der Büchsä dur d Schtägä-n-abä rugälet sind.
chiänä     jammern, schimpfen Mä gkännt-nä ja, deer hätt allpott öppis z Chiänä.
Chiänichäib Chinänichäibä m Jammer, Schimpfer, Meckerer, De Chiäbichäibä sind ä niä zfridä.
chiflä     zanken, streiten De händ di ganz Ziit öppis z chiflä mitänand.
Chigg   m Rauhreif auch: Riiffä  Luäg ämaal we schüü d Wält uusgseht, wänn's äso Chigg hätt.
chiibä     schimpfen, ermahnen Ruumed uuf, sust chiibet Muäter wider.ä chiibigs Wiibervolch.
chiibig     zum schimpfen neigende Är hätt ä chiibigs Wiibervolkch ghüraatä.
Chiis   n Kies  
chiisä     kiesen, im Winter Fahrbahn mit Kies sicherer machen Im Winter wäärded d Schtraassä gchiiset.
chriidäwiiss     kreideweiss Zeerscht isch'r chriidäwiisä woordä, und derna isch.em schlächt woordä. Der hätt Chriidä gfrässä (etwas wider Willen antworten, gut Miene machen).
Chilbi Chilbänä f Kilbi Kirchweih Für jedi Chilbi gitt's ä Chilbifeller
Chilbimäändig Chilbimäändig m Kirchweihmontag Äm Chilbimäändig hämmer frii
Chilbiziischtig Chilbiziischtig m Kirchweihdienstag Äm Chilbiziischtig händ g Goofä uff dr Riitschuäl Friilauf überchu.
Chilchä Chilchä f Kirche As g Chilchä im Doorf bliibt.
Chilchä-Glüüt Chilchä-Glüüt n Kirchengeläute  
Chilchäturä Chilchätürä m Kirchturm Dr Chilchäturä isch sächzg Meeter hööch.
Chilchäziit   n Kirchturmuhr Uffem Chilchäziit gseesch wiit ummä we schpaat as's isch.
Chind Chind n Kind  
chindsch     kindisch Tuänd nüd äso chindsch!
Chischtä   f Arrest, Früäner hätt'sm für Wachtvergehä Chischtämg'gii.
Chlaafterschiit   n 1 Meter langes gespaltetes Holzscheit  
chlämmä     klemmen, zusammendrücken, nicht funktionieren Wänn öppis chlämmt, muä-mä-n-ächlä naachähälfe.
Chlammärä Chlammärä f Klammer Früäner händ-si zum Velofarä Chlammärä-n-ä dä Hosäbäi aagmacht.
Chlapf Chläpf m Knall Bim Uuspuff hätt's ä mergglichä Chlapf g'gii. Är hätt ä Chlapf (Rausch) häiträit.
Chläubschi   n Anhängsel, schlimmes Überbleibsel, Denkzettel Mit dener Frau hätt'r dä schu äs Chläubschi.
Chlappä Chlappä f Klappe, aber auch: Bett Ich bin schu äm halbi Nüüni i-g-Chlappä.
chlepfä     knallen D Hünd möged's nüd gkörä chlepfä ämänä Eerschtänaugschtä.
chlii     klein Wämer idr Chilchä gschwätzt händ, hätt's uff zmaal gchlepft, der Lehrer hätt üüs äis äd Ohrä g'gii.
chliikariärt     kleinkariert, kleinlich Bi denä chliikariärtä, iigsässnä Herä gitt's kä Forftschritt.
chlimperä     klimpern, auf dem Klavier klimpern Di chliinä Goofä händ uffem Klaviär ujmmägchlimpäret.
chliinä Chogä     Winzling, Kleinheit verspottend Du chliinä Chogä, wart nu, ä dir will-dr!
chlirä     klirren Wo0's g'äärp'bebnet hätt, händ g Gleser im Büffee nu äso gchliret.
Chlöbli Chlöbli n Wäscheklammer  
chlopfä     klopfen, pochen Ghörsch mis Häärzchlopfä?  Mä gaht nüd uhni z chlopfä inä fründi Schtubä-n-inä.
chlopfä     klopfen Mä chlopfet, bivor mä inä chunnt.
chlotterä     rütteln, zu wenig festgemacht sein  
Chlummer   m verfrorene Finger Uhni Händschä han-i dr Chlummer übrchuu.
chlüttärä     handwerkeln Ä Tüftäler hätt immer öppis z chlütterä.
Chlütter Chlütter m Geld  Deer söl nu zalä, deer hätt gnuäg Chlütter.
chlüübä     kneifen, klemmen Höör uuf chlüübä, äs tuät weh!
Chnebel   m Ast, Prügel Ä Huffä Chnebel gänd schüüni Büürdäli. Ä Büürdälichnebel.
chnellä     knallen Dr Füärmä hätt mit siner Gäisslä gchnellt.
chniischblaab     blau, verletzungsbedingte Veränderung Är hätt ds Schiibäi eeländ aagschlagä, derna isch alles gschwullä und schpeeter chniischblaab woordä.ö 
Chnoblech   m Knoblauch Mit ämä Chnoblechzeechä chunnt das Fondüü Rassä über.
Chnodä   m Faust, Knochen Ich ha dr Chnodä-n-aagschlagä.
Chnödli   n kleiner Form von Chnodä Häsch ds Chnödli oder ds Naaräbäindli aatätscht.
Chnollä Chnöllä m Knollen, verdickte Masse Wänn d Määlsuppä nüd ummärüärsch, gitt's nuch gag-gäärä Chnöllä. Tulpächnollä setzt mä-nii.
Chnölläli Chnölläli n Kleiner Knollen, Knöllchen  
chnoorzä. Chnorzgerä     mit Mühe etwas tun Bim Negel usäzeerä, händ de eländ müäsä chnoorzä, bis-s'is dussä ghaa händ. 
Chnotzer und Chnell     Allroundbude Ä demm sini Budä isch Chnotzer und Chnell.
chnozerä     knotzern, krachen Daas hätt dä schu gnotzäret, wo dr Baum umgkiit isch. Är hätt ä Würffelzugger verchnotzäret.
Chnüü Chnüü n Knie  
Chnüü Chnüü n Knie  
chnüündlä. chnüülä     knien Bim Sägä chnüündled all abä.
Chnüüschnapper Chnüüschnapper m weiche Knie vom bergabwärtslaufen Durä-n-Altä-n-abä isch ä so schtotzig nidsi g'gangä, dundä häsch gad dr Chnüüschnapper gkaa. Altä. Alter Bergweg.
Chnuuschti   m Kauz, seltsamer Mann Är wont ganz äläi imä Huus und isch ä Chnuuschti. 
Chnüüschuuner Chnüüschuner m    
Chnüüsöggä Chnüüsöggä     Im Summer simmer i dä Chnüüsöggä ummägloffä.
Chöder Chöder   Auswurf, Spuckqualle Tigg öppämal gsesch ä Chöder uff dr Schtraass.
chöderä     ausspucken Usä chöderä isch uuapädiitli und uuaaschtändig.
    m Spucke, Auswurf Deer Schwiinuäli hätt ä Chöder usägschpeuzt
Chöderi Chöderänä m einer der Spukquallen ausspuckt. Daas isch afed ä-n-altä Chöderi. 
Chogä Chögä m Schimpfwort  
chogä schaad     sehr schade  
Chögli   n feinere Form von Chogä, i.d.R. für weibliche Personen  
Cholä Cholä f Kohle  
Chölä   pl Geld   
Cholderi Cholderänä m Kauz, Reklamierer, Lärmer, mürrischer Mann Dr alt Aeschner isch ä Cholderi woordä.
chölig     schwarz, dunkel I derä Höhli isch ä chöligä Chäib. Mer händ ä chöligä Hunger gkaa.
chöög     wählerisch, mag oder will nicht essen Der isst  nu was-em passt, är isch ä chläi ä Chöögä.
Chööl     Kohl Chööl triibt eeländ.
Chooldampf   m Hunger Magsch nüüt oder häsch öppä Chooldampf?
Choorb Chöörb m Korb,  Si hätt-em ä Choorb g'gii, dä hätt'r halt ä-n-anderi ghüraatä.
Choorber Choorber   Korbmacher Äs ziänd wider Choorber und Pfannäverziner ummä. 
chöörblä     erbechen Ufzmaal hätt'r müäsä gu chöörblä.
         
Chopf Chöpf m Kopf Är ghätt dr Chopf aagschlagä.
Chopfnuss   f leichter Schlag gegen den Kopf Dr Lehrer hätt Chopfnüss vrtäilt.
choschtä     kosten, Preisangabe, Ä Herä-n-aabed choschtet d Helfti und isch eerschtr hu viil lüschtiger. Was nüüt choschtet, isch nüüt wärt.
choschtis was's well!     auf Tod und Teufel ä nüüs Auto hätt müäsà harä, choschtis was's well.
chotzä     erbrechen Ä Psoffnä hätt uffä Tisch gchotzet.
chötzerlig     über, Brechreiz Wo-mer äso feisst g'gässä händ, isch mer ufzmaal chötzerlig woordä.
Chrääiä Chrääiä   krähen Nachem Pfluägä chänd g Chrääiä und bigged d Würem usä.
Chraam Chrämli Chrääm, Chrämli m Kram, Gebäck, Chumi äs Chräämli über? Im Dezämber gitt's Chlauschrääm.
chraamä     einkaufen auf dem Markt Mä hätt immer öppis nämis z chraamä.
chräämlä     einkaufen Namitaag simmer nuch ächlä gu chräämlä.
Chrääzä     Krätze, Tragkorb auf dem Rücken  Är hätt a schwäärig Chrääzä ummäträit.
chrääzäpuggälä     auf dem Rücken tragen Dr Vatter hätt üüs albig g'chrääzäpugälet.
chrääznä     auf dem Rücken tragen Ich ha si dur d Schtägä-n-ufä gchrääznet.
Chrachà   m abgelegener Ort, zu hinterst im Bergtal D Lachä-n-Alp isch imä-n-eeländä Chrachà hindä.
Chragä Chrägä m Kragen Dr Chraggä isch em platzt. De zwee   sind uuäis gsii und dänand a Chragä.
Chragächnöpfli   n Kragenknöpfchen Muäeter, duä-mer ds Chragächnöpfli ii, ich bi z gschtabet.
chräiä     krähen Dr Güggel hätt gchräät.
Chräiä Chräiä f krähen Hüür hätt's ä Huffä Chräiä.
Chrallä Chrallä f Kralle Chatzä händ Chrallä zum Chräblä.
Chrampfaaderä Chrampfaaderä f Krampfadern, auch ironisch: nicht sehr fleissiger Mensch De elter Frau hätt Chrampfaaderä wie Schpanischi Nüssli ä dä Bäi. Dr nüü Arbäiter, wo-n-er iigschtellt händ, isch nämä au kä Chrampfaaderä.
chrangg     krank Legg di warem aa, sust wiirsch chrangg.
chranggni Tääg     Krankentage  
chräslä     klettern, Das Gööfli isch uff ds Kanäbee ufä gchräslet.
chräsmä     kriechen, klettern Bevor es Chind leerned lauffä, chräsmet's nu ummä.
Chrattä Chrättä m Kratten, Korb,  Beerichrättli Ä Chrattä voll Uuchruut.
chratzä     kratzen Wänn's biist, chratze-p-mä. Deer hät solang gchratzet, bis'r pblüätet hätt.  Wänns' di biist, chaasch chratzä-n-oder wäschä. 
chreggni     krank Ds Bäsi Marii isch ä-soo-nä chreggni gsi, as-si hätt müäsä ids Schpitaal.
Chriäg Chriäg m Krieg Im letschtä Chriäg hätt's Märggli ggii.
Chriäsi Chriäsi n Kirschen Mit dem isch nüg-guät Chriäsi ässä.
Chriäsibrägel   m Kirschmus (gekocht, mit Mehl) Äs gaht nüüt übernä fäinä Chriäsibrägel.
Chriidä Chriidä f Kreide D Schtäärnsinger händ mit Chriidä C + M + B uf ds Tüürgricht gschriibä.
Chriis Chriis n Tannenreisig Chriis bruucht's für d Apfäntchränz.
Chriisnaadlä Chriisnaadlä f Tannennadeln Wo-si deer tüür Chrischbaum zum Fänschter usä gkiit händ, hätt's derna ä Huffä Chriisnadlä uffem Trottwaar gkaa.
chriistigg     sehr viel, dicht, Ä derä tootnä Muus hätt's chriistigg Flüügä gkaa. Z Ahornä-n-obä hätt's chriistigg blaabi Beeri.
Chrischchindli     Christkind Dr Chrischchindli chunnt.
Chritz   m Konflikte, Streit De zwee häbnd mitänand glii Chritz überchuu.
Chritz   m Strich, Linie Si händ uf dr Schtraass Chritz gmachet, dett wo-d Wasserläitig durägaht.
chritzlä     kritzeln,  Ä demm sei-p-mä nüd schriibä, näi, chritzlä.
chrooset     Geräusch Dr Toggter hätt gloset und gsäit, äs chroosi i dr Lungä.
Chropf Chröpf   Kropf  Spotname für Näfelser Dr Chropf läärä.
Chropflääretä   f Aussprache Nach-erä Chropflääretä sind-si dä wider mitänand uusgkuu.
Chrott Chrottä f Kröte Är hätt ä Chrott im Hals.
Chrottägoof Chrottägoodä n Schimpfwort mit leicht versöhnlichem Unterton De Chrottägoofä häns mäini schu wider Chriäsi gschtolä. 
Chröttli   n Kosename für hübsches Fräulein  
Chruggä Chruggä f Krücke, Holzstecken als Gehhilfe Sitt'r's im Ruggä hätt, gaht'r a Chruggä.
Chruggä Chruggä f Holzkrücken zum erhöht gehen Früäner hämmer albig chänne mit Chruggä laufä, hatt aber verdoorbä müäsä ds Gliichgwicht phaltä.
chrumm     gekrümmt, gebogen D Schtraass macht ä Chrumm. Mosch mer's nüd chrumm nih.
Chrüppel Chrüppel m Krüppel, Behinderter Ä Maa uhni Buuch isch ä Chrüppel.
Chrüsimüsi   n Durcheinander. Unordnung, wirres Zeug De händ i dr Schublaadä-n-innä äis Chrüsimüsi gkaa.
Chruslä     krauses Haar, Locken Dr Urban hätt Chruslä gkaa.
Chrützä Chrützä f altes, verlottertes Gebäude Daas Heugädli isch ä-n-alti Chrüzä woordä.
Chruut und Chabis     alles zusammen, Kraut und Kabis De händ nüd lang gluäget und Chruut und Chabis verschmauset.
Chrüüz Chrüüz n Kreuz Diä hätt ä Chrüüz mit irem Maa.
Chrüüz Chrüüz n Rücken, Rückenmark, Wirbelsäule Wänn's äin im Chrüüz hätt, hätt'r wahrschiindli Rheumatisch.
Chrüüz Chrüüz n Kreuz in der Kirche, Kreuzzeichen I dr Chilcha hanged ä paar Chrüüz. Wer ig Chilchä inä gaht, ninnt ds Wiichwasser und macht äs Krüüzli.
Chuä Chüä f Kuh Früäner händ-si g Chüä nuch vu Hand gmälchet.
Chuächä Chüächä m Kuchen Ä Gebuurtstaagschuächä.
chüächlä     Küchlein backen ("Fasnachtschüächli") Vor der Fasnacht hä-p-mä immer ächkä z chüänlä. Fasnachtschüächli.
Chüächli, äs   n Verspottung für Unüberlegtheit oder Ungeschicklichkeit Du bisch äös  Chuächli. Das chäibä Chüächli hätt p Blegi nüd zuätuä, etz sind alli Rindli verloffä.
Chuäfladä Chuäflädä m Kufladen Pass uuf, as-d' nüd inä Chuäfladä-n-inä schtaasch!
chuälä     abkühlen, kälter werden Ds Nacht chuäläd's dä schu wiider aab. Muäsch d Suppä zeerscht ächlä abchuälä luh, chasch ja ummärüärä.
Chuänagel Chuänegel m verfrorene Finger  
Chübel Chüblä m Kübel D Schwiichoscht häp-mä-i Chüblä zämätruä. Äm Friitig hä-p-mä dr Güselchübel usätuä.
Chuchi Chuchänä f Küche I dr Chuchi isch immer äm weermschtä.
Chuchi-Chäschtli ChuchiChäschtli n Küchenkästchen Ds Broot muäsch im Chuchichäschtli versoorgä.
Chuchi-Schooss Chuchischööss f Küchenschütze Leg zum Abtröchnä ä Chuchi-Schooss aa!
Chuchitiger Chuchitiger m Küchentiger, Soldaten der Militärküche Bisch öppä-n-as Chuchitiiger iitäilt woordä?
Chuchi-Tisch Chuchi-Tisch m Küchentisch  g Chuchitisch sind nuchm öppädiä Schifertisch gsii.
Chuächli Chuächli n Küchlein, Kram, auch: Schimpfwort p Muäter bachet vor dr Fasnacht Fasnachts-Chuächli. Daas Chuächli isch uf dr Schlunggi inä-gkiit. Das chäibä Chuächli hätt-si verplaudäret.
chumi-hütt-nüüd-chumi-moorä     langsam, gemütlich, lässt auf sich warten Wänn-d' Glügg häsch wiirt'r bis Ändi Jahr fertig, der schaffet chumi-hütt-nüüd-chumi-moorä. Mosch äifacjh Gedult haa.
Chümi Chümi m Kümmel Mit ä chlä Chümi draa isch nuch besser.
Chummer   m Kummer, Sorgen, Bedrücktheit Chummer und Soorgä chänd vunsi sälber.
Chuss Chüss m Kuss Drnaa hätt-em d Ehräjumpfärä gad ä Chuss g'gii.
Chüssli Chüssli n Küsschen Des chlii Gööfli hätt ädr Groosssmuäter äs Chüssli uff p Baggä g'gii.
chüüä     kauen, Probleme haben Müäsch  zeerscht chüüä, bivor-d' abäschluggsch. Deer hätt's schwäär, är hätt ä demm nuch lang z chüüä.
chündä     kündigen, aber auch: übrsinnlich künden Si händ-em d Wonig gkündt. Früäner händ-si nuch öppä gkörä di aarmä Seelä chündä.
Chüng Chüngä m König Chüng und Ober zämä gänd  Schtögg, wänn-s' Trumpf sind.
chüngälä     kompliziert tun Nüd chüngälä, schüüssä (Fussball)
Chüngel Chüngel m Kaninchen Dr Naachpuur hätt Chüngel.
Chüni Chüni n Kinn Är nämä nu äm Chüni gkratzet und nüüt gwüsst.
Chupferblätz Chupferblätz m Kupferlappen p Pfannä hä-p-n-albig mitemä Chupferblätz p'butzt.
Chupferchessi Chupferchessi n Kupferkessi (Alphütte) Dr Älper butzt albi ds Chessi blitzblangg.
Chupferpfannä Chupferpfannä f Kupferpfanne auf alten Kochherden Mä hätt mit Chupferpfannä uffem Häärt gchochet. 
Chuurscht Chüürscht m Herd, Ofenbank Si händ ä Pfannä uffem Chuurscht übertuä.
chüschtig     schmackhaft  
Chuttlä Chuttlä f Kutteln, Innereien Deer hätt-em abr g Chuttlä pbutzt. (rügen)
Chutz   m Kopfbedeckung, Kappe Mosch ä Chutz aleggä, as-d nüd ä Grind früürsch.
chuu     kommen Ha tänggt, as-es äsoo usä chäm.
chüüä     kauen Zeersch guät chüüä, bivor's abäschluggsch.
chüüchä     keuchen,  Bim Obsiguh simmer dä z Chüüchä chuu.
Chüüch-Huäschtä Chüüch-Hüäschtä   Keuchhusten Dr Buäb hätt eeländ dr Chüüchhuäschtä gkaa.
chuurz     kurz Chuurz und bündig.
d     die d Muäter
d Nasä voll haa     die Nase voll haben, jetzt reicht's! Etz hani dä d Nasä voll vu dem Pläär.
    des, im dä Winter, dä Summer
    dann, nachher, sodann  
daa     hier, da, anwesend Dr Vatter isch nüd daa.
daas     dieses  
daas und disers     Dieses und jenes.  
daaschtuh we-n-ä-Öölgötz     da stehen und einen schlechten Eindruckj machen Dr Lehrer hätt gäit, hogg ap und schtach nüd da we-n-n-Oelgötz.
dähäimä     zu Hause p Muäter hätt gsäit, si sig nüd dähäimä.
deer     dieser Deer isch äs gsii.
deer dett     jener präzisierend Deer dett isch ä derbii gsii, der ander nüüd.
deer, diä, daas     dieser, diese, dieses Deer söll-mer nu überä Wääg chuu, ä demm sägi's dä.
denäwaäg, deräwääg     auf diese Weise, so Denäwääg gaht das nüüd. De isch deräwäägf derhäär chuu.
derä, dernig     solche Derä Möggä hätt's uffem Täller gkaa. Drna hätt'r ä dernigi Büülä übrchuu.
derabä     hinab, hinunter Vorm Iinachtä sind-si wider derabä.
derbii     dabei Si händ-nä vrdäächtiget, derbii isch ja nüd ämaal daa gsi.
derbiisii     dabei sein g Groossmuäter wett halt ä derii sii.
derbiizuächä     unmittelbar daneben Der, wo gad derbiizuächä schtaht.
derdurä     durch hindurch Glaas isch äs Matrial, wo-d durdurä gseesch.
dergrobäwääg     vorläufig, provisorisch, einfach mal so Zeerscht hämmer der Baum miterä-n-Ächs drgrobäwääg uusg'aschtet. 
dernaa     nachher Dernaa simmer nuch iigcheert.
dernaa fürtig od. fürnig     gewisse Leute  Dernaa füürtig gönd niä z Chilchä.
dernäbet     daneben Bisch ja gad dernäbet gschandä!
derufä     hinauf Si sind schu äm Morgä-n-äm Füüf derufä.
derwärt     lohnend Äs isch-i derwärt ä deer Voortraag gu losä.
derzuä     dazu Derzuä hätt's äs Paschteetäbeggäli g'gii.
derzwüschet     dazwischen Äs isch mer öppis derzwüschet chuu.
dessälb     dasselbe, diese  
dett, dettä     dort Dett ännä-n-äm Bäärgli schtaht ä wiissi Gäiss.
di eerschtä Tääg     die ersten Tage Di  erschtä Tääg siged guät gangä.
di ganz Ziit     dauernd, stets Das Goof zablet die ganz Ziit we wänn's dr Vitzitanz hett.
di latiinisch Zeehrig     kostenlos essen und trinken g Kapiziner sind albig gu z Nüüjahr aawündschä und uff id latiinisch Zehrig chuu. 
dinnä     drin, im Haus Dr Vatter isch nüd verussä, är isch dinnä.
diä     diese  
diä dett     diese dort Diä dett, wo d Lippä gschmiänggt hätt.
dinnähoggä     nach der Schule sitzen bleiben, strafnachsitzen Disäbä zwee, wo di ganz Ziit blööd tuä händ, händ naa dr Schuäl müäsä dinnähoggä.
diräggt     direkt  
disä, disi, dises     der die das andere Dr äi hätt chännä fliäh, disä händ-si verwütscht. Di äi Schwöschter läbt nuuh, disi isch schu lang gschtoorbä. Si händ dä daas und dises verzellt.
disäwääg     anders Witt d Uhr uufziäh, muäsch disäwääg ummätrüülä.
dises     das andere  
disi     die andere  
Doorf Döörfer n Dorf (Auch: Dorfmitte) Ich muäs nuch gschnäll ids Doorf.
dr     der dr Vatter
dr Eermel hinderäwällälä     Aermel hochkrempeln Bi derä Hitz tu-p-mä d Eermel hinderäwellälä.
dr glöölätäwääg     albern, dümmlich,  Ä dr Fasbacht sind-si mit-emä-n-altä roschtigä Welo dr glöölätäwääg dur ds Doorf uufä gfarä.
dr gschtabätäwääg     ungeschickt, behindert, stabig Är isch dr gschtabätäwääg i dr Schtubä ummä-ghaapet.
d Hosä-n-ufäredlä     Hosenbeine hochkrempeln Mosch d Hosä-n-ufäredlä, wänn-d witt im Bach inäschtuh.
dr äi, der ander     der eine oder der andere Dr äi chaas, dr ander nüüd.
dr baar Alt     sieht aus wie sein Vater Der Büäbel gliichet äm Vatter uuffellig, er isch dr baar Alt. 
dr bräitäwääg     breitlings, sich breit machend Är isch dr bräitäwääg hanägschtandä und hät-si dä gad ächlä gmäint.
dr Chropf läärä     Den Kropf leeren, sich aussprechen, Äntli hätt'r dr Chropf chännä läärä, daas hät guät tuä.
dr glöölätäwääg     ungeschickterweise Är isch dr glöölätäwääg gschtolpäret und drnaa du d Schtägä-n-abä gkiit.
dr graadäwääg     geradewegs, strackts, direkt  
dr Huusgang machä     Hausgang reinigen All Wuchä hä-p-mä äm Samstig dr Huusgang müäsä machä.
dr langäwääg     längs, ausgestreckt Är isch gschtolpäret und drlängäwäg uf d Nase usä gkiit.
dr Lööli machä     Allptria treiben, dummes Zeug machen Wän'r nüd uufhöred dr Lööli machä, chänd'r gad i ds Bett.
draa     daran , dran  
draachuu     daran kommen, an der Reihe sein Ich bi erscht nach zwänzg Minuutä draachuu. (Zahnarzt)
draachuu     berühren Ich bin nu äs bizzäli draa chuu, und dä-n-isch de schüü Waasä abägkiit. Törffsch nüd draachuu, sust tuät's ä-n-eeländi wehni.
Drägg     Dreck, Schmutz, Erde Deer hätt mäini au Drägg äm Schtäggä.
dräggälä     unfein hinten herum reden, jemanden schlecht machen Wer dr öppis nüg-gäärä diräggt ids Gsicht chaa sägä, tuät nüd uugäär hindä-n-ummä dräggälä.
derbizuächä     unmitter daneben  
driichnüündlä     anpacken, energisch an die Hand nehmen  
driigkiijä     auf etwas/jemanden hereinfallen Si sind-em uff deer Trigg driikiit und händ eäm's g'glaubt.
driiluägä     ausschauen, Gesichtsausdruck Hettisch söllä gseh, we deer driigluäget hätt, wo-nem dr Zuug vor dr Nasä abgfarä isch.
driabä     hinunter Si händ i-g-Kanalisaziuu driabägluäget.
drininächuu     in etwas hineingeraten Ä schwäärä-n-Uufall isch passiärt, wo'r bi dener Maschinä mit äm Eermel drininächuu isch.
drininägnuu     erfasst werden,  I dr Papiiri hätt's än-äim der Armä i di gross Walzä drininägnuu.
drininnä     darin, in etwas, I dr Zwätschgä hätt drininnä ä Zwätschgäschtäi. Wänn-d' ämaal inerä Laui drininnä bisch, gkundsch fascht nümmä drususä.
driobä     oben,  Si sind im Wildhäu wagger driobä gsii. 
driundä     unten Driundä gkörsch g Kanalisaziuu ruuschä.
driussä        
dernäbet     daneben, gleich daneben Är isch gad näbet-em zuächä gschtandä. Ebä drnäbet. Är sig bsoffä gsi und häig si drnäbet benuh.
drüberabä     danach, später, dann De hätt uufghöört wiirtä. Drüberabä isch nämä nüüt meh gloffä i dener Bäiz.
druufobä     auf Druufobä chunnt nu nuch ds Chämi.
drufufä     auf etwas hinauf, darauf hinauf Dr Wagä isch gladä gsii, und g Goofä händ nuch müäsä drufufä.
druusgseh     aussehen Wo's-e, schlächt woordä-n-isch, hätt'r druusgseh we-nä Liich.
druuschuu     verstehen, kompetent sein, wissen wie Gäng äwääg, du gkundsch ja nüd druus! Deer  hätt Erfarig und sött druusgkuu.
drzuä     dazu, ferner,  p Frau hätt gsungä, drzuzä hätt nuch äinä ghandöörgälet. Äs gitt Wüürscht und drzuä nuch ä Moggä Broot.
ds     das ds Chind
ds Füdlä voll Aarbet     mit Arbeit übersäät,  Im Summer händ de Buäzer ds Füdlä voll Aarbet.
ds Vatters Füäteri     ? ?
dsunderobsi     durcheinandeer drunter und drüber Wo deer i Voorschtand inä chuu isch, isch nachhäär alles zunderobsi g'gangä.
du miini guäti!     Du meine Güte! (Ausruf) Du miini Guäti, etz hät'r id Hosä gmacht, will'r  nüd hätt mögä uffä-n-Aabee gkuu!
du verbrännti Zäinä!     Ausruf! Du verbrännti Zäinä, etz isch dr Braatä aapbrännt.
duä     damals Duä hä-p-mä nuch vu Hand gwäschä.
duä     damals Duä hä-p-mä nuch vu Hand gwäschä.
duäzis änä duäzis     damals Änä duäzis händ p Mäitli nuch Zöpf gkaa.
duäzmaal     damals Duäzmaal hämmer nuch käs Telifoon gkaa.
durä     durch den… Mer sind durä-n-Altä-n-abä. Dr  Mäischter hätt-em dä gsäit, wo's durä gaht. 
duräbrännä     halsüberkopf weglaufen, wegrennen D Ross sind verschroggä-n-und derna mit zant em Fuäder Heu duräbrännt.
duränandmachä     ein Drucheinander anstellen Deer nützt etz gaar nüüt im Voorschtand, är macht nu alls durüänand.
Duränand     Durcheinanderm, Chaos De händ i dr Gmäindsrächnigs äs Duränand gkaa und niämer isch meh druus-gkuu.
durätrüllä     durchdrehen, "spinnen" Si händ-n-ä solang pblaaget, bis'r durätrüllet hätt.
dur all Bädä durä     stur, fest, hartnäckig Dr Chleger hätt dur all Bödä durä behauptet, är sig's nüd gsii.
dussä     draussen Dussä schträäzet's.  Jass: Mer sind dussä.
duur     durch Mer sind duur und duur vernasset.
duur und duur     durch und druch Mer sind duur und duur flöderig gsii.
duurpausnä     kopieren, durchpausen Häsch daas sälber zäichnet oder bloss duurpausnet?
duurtuä     abstreiten, negieren, richtigstellen Är hätt-em alls wider duurtuä, wo disä voranä behauptet hätt.
eb     bevor Müäsch nuch daa sii, eb dr Zuug chunnt.
eb     ob Ich wäiss nüd, eb'r ä chunnt.
ebä     eben, gerade, auch: Zustimmung Da Wisä isch topfebä. Ebä-n-äsoo! Als Zusimmung: Ja, ebä!
ebä, hä!?     aha? So-so!?  
Ehrädaamä Ehrädaamä f weissgekleidete Ehredamen bei einem Fest Bim Turnfäscht hätt's äs Tutzet Ehrädaamä schneewiiss aagläit kaa.
Ehrägsell Ehräsgsellä m Brautführer,  Dr Brüäder vu dr Bruut isch Ehrägsell gsii.
eebig     ewig, unendlich De Bredig isch ä-m-eebigi Lengi ggangä.
Eebigkäit     Ewigkeit  
eeland …     Verstärkung: sehr, wirklich,  Eeländ lang. Eeländ guät. Mer händ's ä-n.eeländig Schüüni gkaa. Durä-n-altä Wääg ufä isch än eeländä Chäib.
eer     er  (betont) Wänn eer nüd wäär, …
Eermel Eermel m Ärmel Ä demm hätt's dr Eermel inägnuu, er mos hüüraatä.
Eermel hinderäwällälä     Ärmel hochkrempeln Si händ d Eermel hinderägwälllälet und händ afu schuuflä we näärsch.
Eermelschuuner Eermelschuuner m Ärmelschoner,  Wänn-d Eermelschuuner aagkaa hettisch, hettisch etz nüd äs Loch im Puloverellbogä.
Eermi Ermi   Armut, Mittellos De Familie isch soo-n-Eermi gsii, de händ nüd ämaal ds Wasser im Huus gkaa.
ees     es (betont) Uhni ees giängs nüüd.
Eggbangg Eggbängg m Eckbank Dr Eggbangg hätt meh Platz as äs paar Schtüähl.
eggelhaft     ekelhaft Deer hätt eggelhaft ussem Muul gschtunggä.
eh     eher, sowieso Ds Wätter wiirt eh ächlä schüüner. 
eh as nüüd     wahrscheinlich, eher als nicht Chunnt äs Gwitter? Eh as nüüd.
eh und jee     eh und je Diä händ eh und jee kä Rappä-n-a äd Chilchärenowaziuu g'gii.
ehnder     eher Ich glaubä de chunnt ehnder nüd mit.
Ehrägsell     Nebenhochzeiter, Brautführer, Trauzeuge Dr Klassäkoleeg isch em Ehrägseel gsii.
ejräwoort!     Ehrenwort Ehräwoort, ich lüügä nüüd.
enä     jener Nüüd deer, enä, mäini.
erchäferä     sich ereifern, sich aufregen Daas hätt dr Vatter niä erlittä und hätt-si eeländ chännä erchäferä.
erchuttlä     durcheinanderbringen, jemanden packen und schütteln  
erchuttlä     durcheinanderbringen, jemanden packen und schütteln  
erfrüürä     erfrieren Mer sind halbä-n-erfrorä.
ergelschtäret     aufgeregt, erregt, ereifert Deer hätt's dä ä nuch ergelschtäret!
erguntä     abschlagen, zusammenschlagen, packen Der fräch Siäch han-i dä schu erguntet.
erliggä     begreifen, herausfinden, merken, einsehen Etz hätt-er's erliggt, we0s gaht.
erliidä     aushalten, Uhni Schprützä hett'r's nüd erlittä ä Zand usä z zeerä.
erschluu     erschlagen, töten Früäner händ-si bim Metzgä-n-äs Tiär äifach erschlagä. 
ersoorgä     befürchten, mit Bangen entgegensehen Si händ's ersoorged deer alt Maa uff de Bäärgtuur mitznih.
erwüürgä     erwürgen, erdrosseln De zwee möged denand nüd gschmöggä und wuured si äm liäbschtä-m-erwüürgä, wänn-si chännted. 
eerscht letschi     erst letzthin, kürzlich Eerscht letschti isch öppis i dr Ziitig gschtandä.
Essigwiggel Essigwiggel m Essig-Wickel, Umschläge, Hausmittel p Muäter hätt äim albig Essigwiggel macht, dernaa hätt's glii p'bessäret.
etli, etlichi     viele, einige Äs sind etli Tääg durä gsii, bis'r reagiärt hätt.
etz     jetzt Etz langet's dr dä!
etzä     abgrasen Uf dem Wisli händ g Chüä g'etzt.
Eumer Eumer m Eimer Zum Mälchä bruucht's ä-n-Eumer oder ä Mälchchübel.
Fäägg Fääggä m Schwein Si ligged ummä we p Fääggä.
Fabrigg     Fabrik  
Fabriggler     Fabrikler, einer der in der Fabrik arbeitet  
Fadä Fädä m Faden p Muäter hä-p-mit Schtäärndlifadä g Chnöpf aap'büäzt. Ds Velo hämmer albig mit Butzfädä p'putzt.
Fädäli Fädäli n kleine Faden Sis Läbä isch ämänä Fädäli ghanget.
Fädärä Fädärä f Feder Deer hätt muäsä Fädärä luu. (mit Verlust nachgeben)

fädig

fädig graad

fädig ufä

   

fadengerade

senkrecht

Das Wääggli isch fädig graad ufä uffä Graat.  Dr Baluu isch fadägraad i Himel ufä.
Fägnäscht   n unruhiger Mensch Etz bis ämaal ä chlä rüäbig und tuä ä nüd we-nes Fögnäscht.
fägnäschtä     sich herumwälzen, keine Ruhe geben, unruhig sein Si händ di ganz Ziit gfägnäschtet und nüd chännä iischlaaffä
fäil haa     anbieten, zum Verkauf anpreisen Si händ frisches Fläisch und Anggä fäil gkaa. Si händ Muulaffä fäil gkaa (gaffen)
Fanä Fänä m Fahne Hängge dr Fanä-n-usä. Ä dr NäflesserFahrt hanged p Fänä dussä.
farä     fahren Far-ap, sust tätscht's!
färig     im letzte Jahr Färig isch-es schüüner gsii.
Färschi Färschi n Ferse Häsch äs Loch im Schtrumpf, ds Färschi chunnt fürä.
fascht     fast, beinahe Bim Lachä hätt ds Bäsi Tiidi fascht id Hosä gmacht
Fegger Fegger m Fecker, herumziehendes Volk Pfannäverziner, Schiremfligger, Chesselfligger und Mässerschliiffer sind gwöhndli Fegger gsii.
ferggä     schleppen Si händ äs paar Chischtä müäsä ummäferggä.
fescht     stark, kräftig gebaut Mosch fescht truggä bi dr Lüüti,. Sust gaht si nüd. Ä feschters Wiibervolch.
Fiälä Fiälä f Feile Mer händ albis d Sagä müäsä fiälä. Dr Schträäfling häig ds Iisägitter mit-erä Fiälä duräfiälet und sig ap.
Fiäsä auch ä Biäsä   m Stück Gimmer ä Fiäsä Broot!
Fideeli     Teigwaren, Namensform von Fidel Hütt gott's Fideelisuppä.
Fiduz     Elan, Mut, Schneid, Energie Mäindsch truuet'r, hätt'r sövel Fiduz?
Fifolterä   m Schmetterling  
figälant     figalant, clever, geschickt Är isch ä figälants Püürschtli.
figäreetlä     etwas herumbasteln,  künstliches Getue De dä fürchtig für nüüt und abr nüüt ummägfigäreetlet.
figgä     zu enge Schuhe De Schuä häm-mi äso lang gfigget, bis i Blaatärä übrchuu ha.
Figler Filger   eine alte Hütte (im Oberseetal) Ich ha-n-ä-n-altä Figler uffem Sulzbodä-n-ob¨ä, wo früäner ä Heuerhüttä gsii isch.
Fiirschtbäumli Fiirschtbäumli n Firstbaum, bei der Aufrichte Wänn dr Rohbuu fertig sich. Tüänd-si äs Fiirschtbäumli uff ds Tach.
Fiirschtchämerli Fiirschtchämerli n Firstkammer, oberstes Zimmer unter dem First Zoberscht obä im Huus isch ds Fiirschtchämerli,.
Fiirschtwii Fiirschtwii m Firstweihn, Umtrunk für die Bauarbetier All Handwärcher sind zum Fiirschtwii iigladä gsii.
fingerlä     betasten, berühren Muäd nüd di ganz Ziit a miim nüüä Autööli ummäfingerlä, daas isch miis.
Fingerlig   m Fingerling, Schutzverband über Finger Är hätt dr Zäigfinger verchlämmt und dernaa müäsä verbindä und  ä Fingerlig derüber
Fingg Finggä m Hausschuhe, Finken Ziäh d Schuäh aab und legg p Finggä-n-aa. I dä  läärä Finggä gaasch-mer nüd verusä.
Fisel Fisel   Bohnen Schwiinis, Härdöpfel und ä chlä Fisel drzuä. P Muätter tuät p Fisel bschniidä.
ddärä Fläddärä f Ohrfeige, Klatsche Bis ruäig, sust hau dr ä Fläddärä abä.
Flagg Flaggä   Feuerlohe, emporlodernde Flamme Ds Bänziin isch aachuu und duä hätt's gad ä Flagg gii.
Fläggveh Fläggveh n Fleckvieh Uf dä-n-Alpä hätt's lengeri meh Fläggveh.
flamänderä     ausrufen, schimpfen Deer hätt-dä schu gflamänderet, wo-n-em öpper d Luft usä luu hätt.
fleugä     werfen,   
Flärä Flärä f grosser Fleck  Stück Schiibäfleugä z Matt.
Flausä Flausä   "Ideen", eigenwillige Vorstellungen De triibedem dä sini Flausä schu nuch uus.
fleischloos     ohne Fleisch, Fasttag Äm Friitig isch fläischloos, dä hätt's öppädiä Wääjä g'gii.
Fligg Fligg m ein Flick p Muäter hätt überä Driiangel ä Fligg pbüäzt.
fliggä     flicken, reparieren Wer ä Nagel faat, muäs dr Schluuch fliggä.
fliissä     beeilen, pressieren Wänn'r nuch hütt wänd fertig wäärde, müänd'r ech nuch mäineid flissä.
flöderig     bachnass, druchnässt, sehr nass De Wösch isch nuch flöderig.
flotschdräggnass     triefend durchnässt Zant-em Schirem simmmer flotschdräggnass woordä.
flotschnass     durchnässt  
Flügäli Flügäli n kleines Fenster Mer händ im Viorfänschter z Flügäli off, luu, as ds Ängeli hätt chännä übernacht ds Briäfli für ds Chrischchindli chuu gu holä.
Flüügä Flüügä f Fliege Wo's Mischtschtögg hätt, hätt's Flüügä.
flüügä     fliegen p Vögel chänd flüügä.
Flüügäfänger     Fliegenfänger Ä gitt Flüügäfänger vu dr Teggi obänabä, wo p Flüügä chläbä bliibed. 's gitt aber au eleggtrischi, wo gad verbräsmäled.
Flüügäschliferi   f Glatze Gschiid Lüüt händ noch öppä ä Flüügäschliferi.
Flüügätätschi Flüügätätschänä f Fliegenklatsche Miterä Flüügätäschi chaa-mä p Flüügä ztoof schluu.
Forcht   f Furcht Vumä z guät pbättät Katoligg musch meh Forcht haa, as voremä wüätigä Schtiä$r.
fort     auswärts, in der Fremde Är isch nümmä daa, er isch fort.
fortchuu     gestohlen werden, in die Fremde ziehen Bim Wiiladä sig ä ganzi Ladäkassä forftchuu. Naa dr Lehr sig'r fort chuu. 
forzuä     der Reihen nach, kontinuierlich,  Mer sind forzuä immer ächlä glooffä und ufzaal simmer dobä gsii. 
frääglä     gwundern, ausfragen Si händ üs wellä uusfrääglä, aber mir händ gschwigä und  nüüt dergliichä tuä.
Frächi     freches Maul, Arroganz De Husiäreri hätt ä sonä Frächi gkaa, as-erä d Lüüt nüüt abgnuh händ.
         
         
         
         
Fragg     Frack, festlicher Mantel Ä dr Landsgmäind und Fahrt chunnt d Regiärig im Fragg und Zilinder.
Fränggler Fränggler m Frankenstück Müäsch ä Fränggler inägkijä für-nä halb Schtund parggiärä.
Fridhoof Fridhööf   Friedhof, Gottesacker Ä dr Chilbi isch Väschper und d Lüüt gönd nuch uffä Fridhoof über g Greber-
Fridlistaag     Fridolinstag 6. März (ab1973 abgeschafft) Äm Fridlistaag händ nu di Katholischä Fiirtig gkaa. Di Refermiärtä händ müäsä gu wärchä.
frii     frei, freundlich Dr Abee isch wider frii. Mini Muäter isch friini Frau gsii. Deer friinet mit-em gliichligä Gsicht wider.
friili     freilich, selbstverständlich Bisch du au äinä vu denä`Friili.
friinä     wieder guter Laune sein Deer friinet mit-em gliichligä Gsicht vunsi sälber wieder.
friisnä     dürres Gras abbrennen Nach em Aaberä sind-si i Niderbäärg gu friisnä.
Friitig     Freitag  
frisch     kühl Äs hätt mäineid gfrischet.  Ä frisches Lüftli gaht.
frisch     neu Frisches Graas. Mosch nuchämal frisch machä.
fröhli     fröhlich, auch Zustimmung: selbstverständlich Törff i dur ds Graas durä: Ja, fröhli!
Frömmi     Frommheit Dernaa fürnig tüänd i dr Chilchä ä sonä-n-eeländi Frömmi, und derna sind-si käs Haar besser as ander.
Froonliichnaam     Fronleichnam Hütt isch Fronliichnaam äm Sunntig dernaa.
Froonliichnamsprozässiu F..prozässiuunä   Fronleichnamsprozession durchs Dorf Ä dr Froonpöoochnamsprozässiuu isch ä grosses Lüütäwärch zu dä-n-Altärä äm Schuälhuus, äm Freulerpalascht, uffem Fahrtsplatz und bim Schtäibogg mit Chrüüz und Fanä pilgäret.
früä uinderä     zeitig ins Bett gehen Hinecht guh ni früä underä. moorä isch früä Tagwach.
früä usä     früh aufstehens Ich mos ids Bett, wili moorä wider muäs früä usä.
früäner     früher, einst, damals Früäner sind d Lüüt äm Sunntig albig z Chilchä.
früntli     freundlich Du bisch-mer etz abr ä gad ä Früntlichä! Früntli driiluägä.
früürä     frieren Im chuurzgeermlätä Hämpli früürsch dä.
Fuäder Fuäder n Fuhre, Ladung,  Är hätt ä waggers Fuäder Holz häi. ÄS Fuäder Heu.
fuärä     reichen, widerstehen, genügen, wehtun G Chalberwüürscht fuäred wagger, viil Lüüt möged nüd ä ganzi. Wänn-d mit em Hamer uffä Tuumä hausch fuäret's eeländ.
füärä     führen  
Fuäss Füäss m Fuss  
Fuässiisä Fuässiisä n Fusseisen I derä abheldigä Blanggä müänd Fuässiisä  aahaa.
fuchtlä     fuchteln Dr Tirigänt hätt fürchtig ummägfuchtlet.
füdälä     etwas geziert gehen, De Serwiärtochtger isch dervuu-gfüdälet we-nes Rehli.
Füdäli   n kleines Gesäss, zierlicher Hinterteil  
füdlä     derb für gehen Etz sind de Chäibä wider drvuu gfüdlet.
Füdlä   n Hinterteil, Gesäss  
Füdläbaggä   f Gesässbacke  
füdläblutt     nackt, total nackt Imä FKK-Schtrand laufed-si füdläblutt ummänand.
Füfzger Füzger m Fünfzigrappenstück Für-nä Füfzger chunndsch hütt nüü-p-meh über.
Füllfädärähalter Füllfädärähalter m Füllfederhalter I dr sächstä Klass hani ä Füllfädärähalter uf ds Chrichchindli überchuu.
fundä     gefunden Ha dr Autoschlüssel wider fund$.
fürä     nach vorn Mosch wiiter fürä chuu, wänn-d' öppis witt gseh.
fürächuu     nach vorn kommen, wieder erscheinen Dr Lehrer hätt gsäit, diä, wo fertig sind, chänd fürächuu. Dr Gältseggel, wo-si überaal gsuächt händ, isch wider fürächuu.
fürchtig     furchtbar, dramatisierende Verstärkung Mached ä nüd ä-sonäm fürchtigs Züüg nu wägä miir.  Am Stammtisch hätt-deer immer ä fürchtigi Läbtig gkaa.
fürschi     vorwärts, voran Fürschi farä isch ringer as hindertschi.
fürschi     vorwärts, voran Mer sind nümmä hinderschi und fürschi chuu. Das isch ä-n-eeländi längwiiligi, de mached und mached nüd fürschi.

 

 

fürschi chuu

    vorankommen Mit sind mit derä-n-Aarbet wagger fürschi chuu.                   
fürschi machä     vorantreiben, fortfahren De söled ämaal fürschi machä, nüd redä dervuu.
Füü     der Föhn, warmer Fallwind von Süden     Dr Füü gaht.
füüf, füüfi     fünf Früäner hätt's äm Füüfi p bättälüütet.
Füüfer Füüfer m Fünfrappenstück Ä Füüfer wiirt mäischtens uufgrundet uffnä Zächner. 
Füüfliiber Füüfliiber m Fünffrankenstück Gib-em ä Füüfliiber, dä törffer dä-n-aber zfridä sii.
Füüfpfünder Füüfpfünder m Fünfpfüdner, runder Brotlaib 2,5 kg Gross Familänä händ bim Begg albi Füüfpfünder gholt.
fuul     faul, auch müde Deer Chnächt isch ä mischt-drägg-fuulä Kärli gsii.
Füüli     Faulheit, Müdigkeit Bi dem tääschtigä Wätter simmer ä sonä Füüli gsii, as mer gad händ müäsä äs Nüggerli machä.
füünä     föhnen, der Föhn bläst Drnaa hätt's merggli afu füünä.
füünig     föhnig Hütt isch füünig.
Füür   n Feuer Fridlis-Füür., Augschtä-Füür.
füürä     feuern, Feuer machen Früäner hä-p-mä nuch mit Holz gfüüret.
füürig     reichlich, genügend, bei weitem Hundert Franggä langed füürig für-n-ä Znacht. Ich haa füürig gnuäg z ässä überchuu.
füürlä     Feuerchen machen, zünseln Wo g Goofä äs Zundholzschächtäli fundä händ., hand-si im Niderbäärg hind$ züüslet und gfüürlet.
Füürli   n Feuerchen  Im Pfadilager hämmer törffä Füürli machä.
füürzündhäiss     sehr heiss, D Häärtblattä isch füürzündhäiss. 
füürchuu     ein Pferde, das durchbrennt Ds Ross sich em füürchuu.
Fuurz  Füürz m Flatus, auch: ausgefallene Idee Usenä truurigä-n-Aarsch chunnt ä kä fröhlichä Furz (Luther). Ä wemm sinä Furz isch das gsii, mä müäs d Huustüür gäggäligääl schtriichä?
fuurzä     pupsen, Flatus Wer hätt da gfuurzet, wää, das schmöggt.
fuuschtä     eine Faust machen, drohen Är isch isch verruggt woordä und hätz gfuuschtet
fuxä     sich ärgern, reuen, Ä hä-p-mi eeländ gfuxt, as's kü Platz meh gkaa hätt im Theater.
gaad     gerade, gleich, Ich chumä gaad!
Gääder   m Fetter Fleischrand Schlächts Fläisch hätt ä Huuffä Gääder dra, wo-d nüd chaasch ässä.
gääderig     mit kaum kaubarem Fett durchzogenes Fleisch Das Fläisch i aso gääderig gsi, mä hätt's wider usäggii.
gaagä     schaukeln Höör uuf mit-em Schtuäl gaagä, sust kiisch ufzmal hinderschi usä. Deer gaaget bim Lauffä.
gaar     gar, sehr, Gaar nüüt han-i vrschtandä.
gäärä     gern Chriäsibrägel han-i gäärä.
gääsälä     nach Gas reichen Hee, daas gääsälet i dr Chuchi, händ'r nuch ds Gaas offä?
gäbig     praktisch, kommot, angenehm Das ischn etz ä gäbigä Ligischtuäl. Dr nüü Pfarer isch gad nuch ä gäbigä
Gäbsä Gäbsä f Holzgeschirr für Milch Mä hätt p Milch i Gäbsä-n-inä gläärt und drna, der Nidel obä-n-abgniidlet.
Gadä Gädä m Stall, Holzgebäude Chuägadä, Gäissgadä
Gädäli Gädäli n kleiner Stall, des aapbuuä Gädäli
Gagel Gegel m Kot, (Mändschägagel, Hundsgagel) Är isch i-nä Hundsgagel inägschtandä.
gäggälä     herumtrödlen, kompliziert tun, uneffektiv sein De händ ä dem Ziitli eebig ummägäggälet, bi-es gaar nümmä ganngä isch.
gäggäligääl     gelb Ds Sunnä händ g Goofä gäggäligääl uusgmaalet.
Gäggälischuäl     spotthaft Kindergarten Äätsch, du gaasch ja eerscht i-g-Gäggälischuäl!
gag-glii     nach einer Weile, eben, gleich Dr Husiärer isch gag-glii wider ggangä.
gag-glii     sehr bald Dr Zuug chunnt gag-glii.
gaht daa nüüt?     Geht es da nicht vorwärts? Da chassch hundert Maal aalüütä oder schriibä, uf dr Gmäindskanzlii gaht nüüt.
gäiglä     fallen, stürzen Zeerscht isch'r gschtolpäret und drnaa ummg'gäiglet. Pass uuf, sust gäiglisch abä!
Gäissäbühndli Gäissäbühndli n Ziegenkot (siehe "Gäissgegäli")  
Gäisser   m Geiser, Ziegenhüter Dr Gäisser isch jedä Taag mit siner Gäisshäärdi i Wiggis usä.
Gäissgadä Gäissgädä m Ziegenstall  
Gäissgegäli Gäissgegäli n Ziegenkot (kleine Böhnchen) Wänn g Gässhiirti albig dur ds Doorf gloofä-n-isch, hätt's naachhär ä Huuffä Gäissgeg$li uff dr Schtraass gkaa.
Galt   n Gält Häsch Gält im Sagg, sust chämmer nüd iicheerä.  Ä pada, für söttigs hämmer kä Gält.
Gältschiisser   m leichtfertig Einkaufen Äm Tedlä-n-aa häsch glaubi dr Gältschiisser.
Galoschä   f Überziehschuh (im Winter) Galoschä lei-p-mä-n-aa, wänn's Gfötsch hätt uff dr Schtrass.
         
Gallà   f Galle, übertragen: wütend werden, sich ärgern Dr jääzornig Fuärmä hätt à-n-eeländi Gallä gka mit denä Ross, wo ä kä grächts tuä händ.
gälig     gallig, wütend,  Wänn'r uffä Tuumä ghau hätt, isch'r ganz gälig woordä.
gäll, gäled, gäled-Si     gell, unübersetzbar, Bekräftigung, Appell Gäll säisch-mer's bivor-d' gasch. Gäled-Si, Si gänd au öppis für d Tombolaa. Gäled früäner hä-p-mä nuch g Ihrzet (Ihr gsäit).
Gamferchuglä Gampferchuglä f Kamperkugel D Muäter hätt Gamferkuglä i d Truggä inä tuä wägätä Schabä.
Gampiross   n Schaukelpferd Mer händ uf d Wiänacht äs Gampiross überchuu.
Gang Gäng m Hausgang, Gangart, Autogang, schwerer Besuch Ämä Samstig hämmer albig müäsä dr Gang machä (Teppich klopfen, wischen, reinigen), Mä hätt nä schu vu Wiitem äm Gang aa gkännte. Bim Auto muämä Gängg schaltä. Dr Pfarer hätt ä schwäärä Gang kaa, won'r hätt müäsä gu sägä, das Chind sig tötli veruuglüggt.
gang und gääb     üblich Äs isch gang und gääb, as mä äm Altjahraabed Schwiinis und Liinis isst.,
Garettä   f Garette, Schubkarren Früäner händ si dr ganz Uushuäb mit Garettä usäshtoossä.
gäuferä     Wasser aus dem Mund triefen lassen Der gäufäret bim Redä, as's äim gad gruuset. (egglet).
Gäuferi Gäuferenä m Schimpfwort für einen Geiferer Daas isch afed ä-n-altä Gäuferi woordä!
gaumä     hüten,  Mer händ g Goofä ä dr Grosmuätter pbracht zum Gaumä.
Gchnoorz   n Mühe haben De händ an eeländs Gchnoorz gkaa, bis si der Läiteräwaage wider zum Drägg ussä gkaa händ.
Gchötz   n Gekotze, Erbrochenes Daas Gchötz söl ässä wer will.
Gchritzel Gchritzlätä n Gekritzel Daas Gchritzel chaa ja niämer läsä.
Gchröös   n Kutteln im frischen Zustand Mi Vatter hätt nüd uugärä Gchröös uffem Täller gkaa.
gchruslet     kraus, In dener Famili händ all gchrusleti Haar.
Gebätt   n Gebet   
Geegä Geegä f Schimpfwort Das isch etz doch ä blöödli Geegä.
Gegeloornig   f Unordnung, Chaos, schlecht organisiert De händ uffem Gmäindsbüro ä fertigi Gegeloornig. Si händ minä-n-Aatraag gar nümmä gfundä. Afed äs Jahr schpeeter isch'r wider fürä chuu.
Geltä Geltä f Zuber g Geltä isch übergampfet.
Geltli Gelti n kleiner Zuber Wo's inätropfet hätt, hämmer ä chliis Geltli uufgschtellt.
gfäärli     gefährlich Da chlii Felsdand isch viil z gfäärli.
gfählt     gefehlt im Sinne von falsch Dr Jung vunem isch gfäält usä chuu.
gfätterlä     spielen, Ds Chind schpilt, äs gfätterlet.
Gfätterlischuäl   f Kindergarten Gaasch schu i-g-Gfätterlischuäl?
Glötsch Gflötsch n Nasser, verregneter Schnee Wänn's Glötsch gkaa hätt, händ-si früäner Galoschä-n-aagläit.
gfräss     vielgefrässig, gefrässig Jung Lüüt mänd ässä, si sind gfräss.
gfräut     gefreut, erfreulich Das isch ä gfreutä Taag. Ä gfreutä Bsuäch.
Gfröörli   m leicht anfällig für Kälte, friert schnell Du bisch etz schu-nuuch äö Gföörli, muäsch di halt besser aaleggä.
Gheeg     Gehege De sind denand ids Gheeg chuu.
Giftchäib   m Zänkischer, wirscher, unfreundlicher Mann Wänn'r ächlä Wiissä gkaa hätt, wird'r ä Giftchäib.
giftig     giftig, aber auch: zankhaft, äzend, scharf Chrüüzaateräbiss sind giftig. Wänn ä giftigs Lüftli gaht, chunnt's glii gu rägnä. Ä giftigs Wiibervolch hätt-em wagger ummäg'gii, bis er nüüt meh gsäit hätt.
giftlä     zanken, Streit suchen  
gigaagä gigaagälä     schaukeln, mit dem Gleichgewicht spielen Höör uuf gigaagälä, sust kiisch mit zantem Schtuäl nuch um.
Gigaagi   f Spielgerät Wänn-d uufgumpisch, gäiglet disä vu dr Gigaagi abä.
gigälä     kichern, lachen,  p Mäitli müänd wä jedem Schmarä gigälä.
Gigälisuppä   f   Häsch Gigälisuppä g'gääsä mit Fräägerli drii?
Gigälitante   f Lachtante Ds Marili isch ä Gigälitantä.
gigampfä     gigampfen  As Goofä häm-mer öppädiä g gigampfet-
Gigampfi Gigampfänä f Gigampfi Spielgerät für zwei, Schaukel Wänn äinä vu zweeän z schwäär isch, gaht g Gigampfi nüüd.l
gii     geben Gimmer au äis!
gii     Jassen: Karten austeilen Du mosch-as gii, duu bisch draa.
giibsä     pfeifendes Geräusch bei Rädern De Scheesäwagäredli giibsed eeländ, mä sött sie mit em Öölchäntli wieder ämaal öölä.
giirä     kreischendes Geräusch (Garette) De Garettä giired, mä sött si wider ämaal öölä.
giiräizlä     Kinderschaukel an Stricken Dr Vatter hätt ä Öpfelbauascht ä Giiräizi aagmacht zum Giräizlä.
Gingg   m Fusstritt Dr Esel hätt-em ä Gingg gii, etz isch'r verletzt.
ginggä     jemanden mit dem Fuss treten Deer Ruäch hätt-ämä-n-andärä ids Schiibäi inä ggingget.
gitz-gitz!     Lockruzf für Ziegen Gitz-gitz, chumm Gäissäli, hee!
Gjaamer     Gejammer Deer hätt ä eebig Gjaamer.
Gjööl   n Geheul, Gejohle De Bsoffnigä sind mit äim Gjööl durch ds Doorf abä chuu.
gkiijä     fallen, stürzen Wänn's hääl isch, gkiit nuch mängän-umm.
gkirmä   n Gejammer, Beschwerden Drnaa fürnig allt Lüüt händ änänand äs Gkirm und äs Gjaamer.
gkirmä     Husten, Jammern,  Sitt'r über füfäsibezgi isch, hätt nüüt as z ghirmä und z jaamerä.
gkörä     hören Ich gkörä nüüt, ds Schutzbläch tschättäret.
gkörig     gehörig, wie es sich gehört, auch: wacker Är hät gkörig müäsä losä, bis'r's gkört hätt.
Glaas Gleser n Glas ..und ä guäts Glaas Wii derzuä.
Glächter   n Gelächter Mer händ äis Glächter gkaa.
glächterä     gelächtern, intensiv lachen  
Glächterichogä     einer, der oft und laut lacht Dr Fischli-Zäiä-Sepp isch ä-n-eeländä Glächerichogä gsii. Deer hätt wägä jedem Schmarä chännä gigälä und glächterä. Drum händ-n-ä d Lüüt eeländ gäärä gkaa. 
gläitig     rasch, schnell Chumm mer wöänd gläitig nuch iicheerä.
glappet     einfältig, blöd, "nicht ganz dicht" Tuä ä nüd äso glappet!
glärig     klar, prächtig ä glärigä Taag!
Gläuff   n ein Gerenne, grosse Nachfrage Bim Uuusverchauf händ de ä-n-eeländ Gläuff gka.
glesig     glatt wie Glas, geforen Im Winter isch äm Wagner-Schtutz gleesig. Mpüäsch eeländ uufpassä. Deer Rüüschig hätt ganz glesigi Augä gkaa.
Glesli   n Gläslein Nämmer nuch äs Glesli Schnaps?
gletschchalt     eiskalt Im Alpmach obä chunnt userä Kwell gletschchalts Wasser.
glich     gleichwohl, trotzdem Si händ abgsäit und dä glich nuch chuu.
glii     gleich, bald, sofort Ich chumä glii wider.
gliich     gleich, egal,  Isch ä miir doch gliich!
gliichä     gleichen, ähnlich sehen Der Buäb gliichet dä schu äm Vatter.
gliichlig     gleich Zwillig händ tupf gliichlig uusgseh.
Gloggä   f Glocke Gkörsch g Gloggä lüütä?
gloggäganz     intakt, unbeschädigt De Salaatschüsslä, wo mer uf ds Hoochzet übechuu händ, isch nuch gloggäganz.
Glöggli   m Glöcklein D Mässdiäner tüänd bi dr Wandlig mit dä Glöggli lüütä.
Glögglischpiil   n "Glockleinspiel", Spitzbubenstreich Naa dr Mäi-Andacht hämmer uffem Häiwääg ds Glögglischpiil gmacht.
Glööläti     Ausgelassenheit, Ungezogenheit De Goofä wo zu üüs uff Bsuäch chuu sind, händ ä sonä Glööleti tuä, dr Vatter hätt-si dä gad zum Tüüfel gjagt.
glöölet     heiter, übermütig, humorvollm dümmlich Uhni ä glöölets Gmüät gklundsch hütt nümmä durä.
glotzä     starren De händ nu nuch blööd g'glotzet, wo-ni mit nüüä Schuänä häichuu bi.
Glüngg   n Innereien (Lunge und Herz) Früäner hätt's öppädiä Glüngg zum Zmitaaaag ggii.
Glünggi   m Gauner, Tunichtgut, Taugenichts Deer Suu isch nüd rächt usä chuu, är sig ä Glünggi.
Gluscht     Lust, Appetit, Wunsch Ich hett Gluscht wider ämaal uffnä Chalbewuurscht,.
Glüschtler   m Lustmolch Du bisch ä altä Glüschtler oder Glüschtäler. (mit-emä taapigä Gmüät)
Gmäch  Aaleggi   n unvorteihafte Kleider Mit dem Gmäch chaasch ja niänä hii. Das isch mer wider ä-n-Aaleggi.
gmerggä     bemerken, verstehen,  Gmerggsch-es, wäni daa truggä?
Gmerggigä   m einer, der bemerkt, was gemeint ist Ä Gmerggig isch'r nüüd, sust hett'r gmerggt, as-nä Marili gäärä hätt.
Gmoscht   n Gedränge, Gepferche, viel Leute Äs sind sächs inä Viärplätzer iigschtigä, de händ äis Gmoscht gkaa Wänn meh Lüüt inä Lift iischtiiged, gitt's äs Gmoscht.
Gmuäsel   n undeutliches Reden, siehemuäslä Är hätt ä sones Gmuäsel gkaa, mä hätt nüüt verschtandä.
gmüätli     gemütlich Mer händ's gmüli kaas und nuch ächlä käffälet.
gnappä     hinken Was chunnt dä dett für äinä z gnappä?
Gnatsch, äs   n Undeutliche Sprache, muäslä Der hätt äs Gnatsch bim Redä, sitt'r äs pBiiss härtt.
Gnigg   n Genick, Nacken Är hätt-nä äm Gnigg paggt. Wer ds Gnigg bricht, isch mäischtens schtäibäitood.
gnissälet     pingelig, kleinlich Das Hauäli vu Wiibervolch hätt äso gnissälet gfraget, mä hätt gad gmerggt, as-si's äm andärä nüd mag g'gunnä.
gnüägälä     genug gegessen haben, genug haben Nach derä waggärä Porziuu hätt's äim dä afed afu gnüägälä.
Gnüäl   n Drucheinander, Unordnung De händ ä-n.eeländs Gnüäl gkaa, niämer hätt rächt gwüsst, was da söl guu. Dr Redner hätt mit simm Manuskript äs Gnüäl gkaa.
Goffärä Goffärä f Koffer Zum Verräisä bruucht's gwöhndli ä Goffärä.
Göfferli Göfferli n kleiner Koffer Dr Toggter hätt uf dr Wisitä sis Toggtergöfferli binem.
Göfferlimuni   m Inseminaionsinspektor künstlicher  Besamer Im Summer haut's dr Göfferluimuni uff d Alpä gu g cChuä besaamä.
Gööfli Gööfli n Kleinkind  
Goof Goofä n Kinder  
göörbsä     gorbsen, rülpsen Chliini Gööfli müänd nach äm Schoppä göörbsa oder göörbslä
Göörbsi Göörbsänä m einer der gorpst, aber auch abschätzig Was sind dä daas fürnig Göörbsänä, wo da z laufä chänd?
gopferchlemi!     Schimpwort  
gopfertami!     Schimpfwort  
gopferteggel!     Schimpfwort  
gopfertelil!     Schimpfwort  
gopfertoori!     Schimpfwort  
goppelau!     Sicher! Natürlich! Hoffentich. Wirsch ämaal goppelau nüd i dem Wätter verusä.
gottäfroh     erleichtert, glücklich, Är isch gottäfroh gsi, wo ds Exaamä durä gsii isch.
gottlos     Verstärkung sehr, viel Mer händ's ä gottlosi Schüüni gkaa uff dr Hoochzeträis.
gottschträäffli     grauenhaft, wahnsinnig,  Deer hätt's mit-em Velo im Glötsch gootschträffli übrzwiggt.
graabä     ergrauen Wämä elter wiirt, graabe-p-mä halt, und mit dr Ziit wäärded Haar wiiss. 
grääbälä     grauen, muffig riechen, nach Schimmel riechen Wänn öppis zlang bhaltisch faat's a grääbälä.
Graagg Graaggä m Krähe, Rabe g Graaggää chräied wider meh as früäner.
Graaggäwädli Graagäwädli n geformte, muskulöse Wade, Sportlerwädli Dr Heiri laat g Graaggäwädi fürä, wän'r die chuurzä Hosä-n-aahätt.
gramsälä     jucken, surren im Körper Äs gramsälet äim gaad,äso schüü isch de Musig.
Greed   n Gerede Äs bruucht nöpfiil, chunnscht ids Greed.
Gresli Gresli n junges Gras Aafangs Mäi hätt's afed ä schüüs Gresli.
Grind Grind oder Grindä m derb für Kopf, Haupt Hör uuf, sust gib dr uffä Grind! Wänn'r veruggt isch, macht'r dr Grind.
grindlä     den Kopf machen Mosch nüd grindlä wägä demm.
Grindli, Grindlichäib Grindlänä, Grindlichäibä   neigt dazu oft den Kopf zu machen Der isch vu chlii uuf ä Grindlichäib gsii.
Grindweh   n Kopfschmerzen Vu dem Schnaps chunndsch ds Grindweh über.
Grischp Grischp n dünnes Geäst, Chrisrückstände Nach-em Büürdälä hätt's wagger Grischp äm Bodä.  Daas chaamä nih zum Aafüürä oder zum Foprtgkiijä.
grochsä     lautstark seufzen, Mühe haben Är hät allpott üppis z grochsä.
Grochsi Grochsänä m Jammerer,  Deer isch afed ä-n-altä Grochsi woordä.
gröölä     gröhlen, laut aber nicht schön singen Bim Schtelligstaag sind de jungä Puurschtä vom Beiz zu Beiz und händ uff dr Schtraass ummägröölet.
groossaartig     eingebildet, protzend, stolz, überheblich  
grossgchotzet     protzig, angeberisch, eingebildet De sind nüüt und händ nüüt, drum chänd-si äso grossgchotzet derhäär.
grüäzä luh     grüssen lassen Lass-mer-s' grüäzä.
Grüändlig     Grünling, Unreifer, Halbwüchsiger Bis du ruäig, du Grüändlig, wänn di groossä Lüüt reded.
Gruäz, Gruäss Grüäss, Grüäz m Grüsse Ich muäs dr nuch ä Grüäz uusrichtä.
grüäzech     grüsst euch Grüezech mitänand, im schüünä Glaarnerland!
grüäzi     grüss dich Mä lupft dr Huät und säit "güäzi".
Grümpel   n Gerümpel, alte Sache Ä Huuffä, wo mä uufbewahrt, isch Grümpel.
Grümpelchamer Grümpelchamärä f Gerümpelkammer Ä Grümpelchamer sö-p-mä wider ämaalö uufruumä.
Grüscht   n Gerüst Är isch vum Grüscht abäkiit.
Grütz   f Intelligenz Deer hätt kä Grütz im Chopf.
Grüübä Grüübä f Rückstand beim Fett, Nasägrüübä Är hätt i dr Nasä g'grüblet und ä Nasägrüübä abägholt. (Siehe auch "Böögg")
gruupä     kauern, sich ducken,  Si sind hinderem Müürli abäg'ruupet, as-mä si nüd gseh hätt.
grüüsig     ekelhaft, hässlich,  Ä grüüsigi Fasnachtslarverä. Tuä ä chlää aaschtändig ässä, nüd äso grüüsig. Si händ grüssig Witz verzellt.
Gschäftlimacher     Makler, Profiteur, raffinierter Verkäufer Der hätt etz würggli alles chännä verchaufä, är isch ä Gschäftlimacher gsii und hät u für siich gluäget.
gschämig     peinlich, schändlich Äs isch gschämig, we si deer nach viärzg Jahr i dr gliichä Buudä i-p-Pänsiuui entluh händ.
gschändä     mutwillig beschädigen,  zu Schanden machen D Nachtbüäbä händ gschändet, wänn-si äs Mäitli nüd inäluu hätt.
Gschändhünd   m pl mutwillige Zerstörer, Schadenanrichter De Gschändhünd händ über Nacht alles kabutt gmachet.
Gschängg Gschängger n Geschenk Da häsch dä z Gschängg!
Gschänggli Gschänggli   Geschenklein Ä dr Wiänacht tüänd-s' Gschänggli uuf.
gschauä     ansehen, mustern,  Bim Grüäzisägä hätt'r nä zeerscht gschauet. Mosch öppis gschauä, bivor's chaufsch.